Сvvлийн vед сайд дарга нарын шvдний євчин болж буй газар нь Дорнод аймаг болчихлоо.
Учир нь УИХ-аар чєлєєт бvс байгуулах 75дугаар тогтоолыг яаравчлан батлуулсан нь халхголчууд тєдийгvй олон нийтийг бухимдахад хvргэсэн юм. Тодруулбал, уг тогтоолын дагуу Буйр нуураас Халхгол сумын тєв хvртлэх 500 мянган га газарт Чєлєєт бvсийн тухай хууль vйлчилж, нутгийн иргэд зєвшєєрєл авч нэвтрэх, гадны иргэд 30 хоног визгvй зорчих, тэнд vйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуй нэгжvvд гадаад ажилчдыг хvссэн хэмжээгээрээ оруулж, суурьшуулан амьдруулах хууль эрхзvйн орчин нээлттэй болсон гэсэн vг.

Иймээс уугуул нутгаа хамгаалах иргэдийн хєдєлгєєн улам бvр эрчимжиж, тєр засаг шийдвэртэй арга хэмжээ авахгvй бол тэмцлийн хурц хэлбэрт шилжихэд бэлэн буйгаа илэрхийлсээр байна. Vvнийг нь хvлээж авдаг нэг ч эрх мэдэлтэн байхгvй байгаа нь харамсалтай. Тэгвэл долоон жийп машин хєлєглєсєн Р.Бурмаа сайд албаны хvмvvсийг дагуулан “Чєлєєт бvс” байгуулах ажлаа танилцуулахаар Халхгол сумын “Ялалт баг” дээр очиход нутгийн иргэд эсэргvvцлийн жагсаал зохион байгуулж, тэднийг хvлээн авах боломжгvй гэдгээ мэдэгдэж vvднээсээ буцаажээ.Ямартай ч уг эсэргvvцлийн хєдєлгєєн одоог хvртэл тус сумын тєвд vргэлжилж, 75 дугаар тогтоолоо цуцлахгvй бол манай нутагт хєл тавих хэрэггvй гэх vгийг эрх мэдэлтнvvдэд дуулгасаар байна. Эх сурвалжийн хэлж буйгаар ХХАА-н сайд Р.Бурмаа тэргvvтэй ажлын хэсгийнхэнийг очиход тус сумын 400, 500 иргэн гинжин хэлхээ vvсгэн, эгнээ болж зогсоод эсэргvvцлээ илэрхийлж дотогш оруулахгvй хэмээжээ.

Иргэд “Чєлєєт бvсийг хvчингvй болго” хэмээн цаг гаруй хугацаанд хашгирч эсэргvvцлээ илэрхийлсэн талаар тэд мэдээлж байсан юм. Хамгийн гол нь Халхголын хєрс хэт эмзэг учраас чєлєєт бvсийн ашиглалтын явцад амархан элэгдэж, эргэн тєлжихгvй болтлоо доройтох эрсдэлтэй гэдгийг мэргэжлийн хvмvvс хэлж буй юм. Тиймээс тус газарт Чєлєєт бvсийн онцгой дэглэм мєрдєгдсєнєєр нутгийн иргэдийн эрх ашиг зєрчигдєх, гаалийн татвар тэг хувь учраас Монгол Улсын эдийн засагт ашиггvй нєхцєл байдал vvснэ гэх зэрэг олон эрсдэл бий аж. Саяхан Халхгол сумын 1600 гаруй иргэд Чєлєєт бvсийг цуцлуулах тухай єргєдєлд гарын vсэг зурж, УИХ-ын Єргєдлийн байнгын хороонд хvргvvлсэн.

Тvvнчлэн УИХ-ын 10-аад гишvvн хамтарч, Халхголыг Чєлєєт бvсийн хуулиас “сугалж гаргах” тухай тогтоолын тєсєл санаачлаад байгаа. Уг тєсєл дэмжигдвэл Халхгол чєлєєт бvсийн тухай 75 дугаар тогтоол хvчингvй болох юм.
Яг vнэндээ манай улс худалдаа, эдийн засгийн дєрвєн чєлєєт бvстэй. Одоогоор Замын-Vvд, Алтанбулагийн чєлєєт бvсийн талаар ихээхэн яригддаг ч Чойр болон Цагааннуурын худалдаа, эдийн засгийн чєлєєт бvсийн талаар мэдээлэл хомс байдаг. Уг нь хоёр хєрштэйгээ чєлєєт худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагаа єрнvvлж улсын эдийн засгаа томруулах зорилготойгоор эдгээр бvсийг байгуулж байсан тvvхтэй. Гэтэл энэ зорилго биелэгдээгvй, анхны тєлєвлєж байсан мастер тєлєвлєгєє зєвхєн хэдэн хуудас цаас тєдий зvйл болон хувирсан юм.
Тэгэхээр ємнєх дєрвєн чєлєєт бvсээ айл шиг тєвхнvvлж чадаагvй байж тав дахь чєлєєт бvсийг бий болохоор зэхэж Халхгол сумыг бусдын хоол болгоод дуусгах нь лавтай. Єєрєєр хэлбэл, чєлєєт бvс байгуулах нэрийдлээр Алтанбулагт 23 тэрбум тєгрєг, Замын-Vvдэд л гэхэд Хятадын хєнгєлєлттэй зээлээр 58 сая ам.долларын хєрєнгє оруулалт хийсэн гэж ярьдаг боловч Замын-Vvд хєгждєггvй, харин хэдхэн алхамын цаана байгаа Хятадын Эрээн хот танигдахгvй болтлоо єєрчлєгдсєнийг хvн бvхэн мэднэ.
Тvvнчлэн ОХУ-руу визгvй зорчдог болсноос хойш дуулиан, шуугиан тариад байсан Алтанбулагийн чєлєєт бvс бас л бараа сураггvй болсон.
Уг нь энэхvv чєлєєт бvсийг Ази-Европыг холбосон оновчтой байрлалтай хэмээн тухайн vеийн эрх мэдэлтнvvд тодорхойлж байсан ч єдгєє єєрчлєгдсєн зvйл ч vгvй арваад жилийг ардаа орхичихоод байна. Ямартай ч энэ мэтчилэн гарт баригдаж, нvдэнд vзэгдэх зvйл одоогоор алга байхад дахин “Халхгол” чєлєєт бvс байгуулах шийдвэр тогтоол нь амьдралд нийцэхгvй болоод байна Р.Бурмаа сайд аа.
Эх сурвалж: