“Их тэнгэр” цогцолборын 24-р байрыг “Номин холдинг” ХХК-тай 2004, 2006, 2007 онуудад хууль зөрчсөн түрээсийн гэрээ байгуулж урт хугацаагаар түрээслүүлж ирсэн байна.
Дээрх түрээсийн гэрээг анх 2004 онд байгуулахдаа Төрийн өмчийн хороогоор батлуулаагүй Засгийн газрын 2001 оны 134-р тогтоол “Төрийн өөрийн өмчийн эд хөрөнгө түрээслүүлэх журам”-ын 13-р зүйл “Төрийн өөрийн өмчийн эд хөрөнгийн түрээсийн гэрээг байгуулахдаа Төрийн өмчийн хорооноос баталсан түрээсийн гэрээний үлгэрчилсэн загварыг үндэс болгоно.”, 14-р зүйл “Төрийн өөрийн өмчийн үл хөдлөх хөрөнгийн түрээсийн гэрээг Төрийн өмчийн хороогоор батлуулан Үл хөдлөх эд хөрөнгийн бүртгэлийн газарт бүртгүүлнэ.”, 20-р зүйл “Түрээслэгч нь өөрийн өмчийн эд хөрөнгийг түрээсээр эзэмших хугацаандаа түүний бүрэн бүтэн байдал, урсгал засварыг хариуцах бөгөөд Төрийн өмчийн хорооны зөвшөөрөлгүйгээр анхны зураг төслийн шийдлийг өөрчлөх, хөрөнгө оруулалт хийхийг хориглоно” гэсэн заалтуудыг тус тус зөрчсөн.

Төрийн тусгай хамгаалалтын тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэг “Төрийн тусгай хамгаалалтын бүс, хамгаалалтад авсан барилга, бусад зүйлд эрх бүхий албан тушаалтан, төрийн хамгаалалтын эрх бүхий албан хаагчаас бусад хүн зөвшөөрөлгүй, эсхүл зэвсэг, тусгай хэрэгсэлтэй нэвтрэн орохыг хориглоно” гэсэн заалтыг дахин зөрчсөн.
Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын ерөнхий ассамблейгээс 1973 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдөр баталж 1977 оны 2 дугаар сарын 20-ны өдөр хүчин төгөлдөр болсон “Олон улсын хамгаалалтад байдаг хүмүүс, түүний дотор дипломат төлөөлөгчдийн эсрэг гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх болон шийтгэх тухай конвенци”-д Монгол Улс 1974 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдөр гарын үсэг зуран нэгдэн орсон. Энэ нь Олон улсын энх тайвныг сахиулах, улс хоорондын найрсаг харилцаа, хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх тухай Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын дүрмээр манай улс үүрэг хүлээж, эрх эдэлдэг.
Дээрх конвенцийг хэрэгжүүлэх үүднээс ТТХТХ-ийн 6 дугаар зүйлд төрийн тусгай хамгаалалтад байх албан тушаалтанд “1/Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Улсын Их Хурлын дарга, Ерөнхий сайд; гэж зааснаас гадна 5/Монгол Улсад айлчилж байгаа гадаад орны төр, засгийн газрын тэргүүн, өөрийн хамгаалалттай ирсэн дээд, өндөр хэмжээний зочин”  гэж тусгасан байдаг.   Мөн хуулийн 8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт төрийн тусгай хамгаалалтад байх барилга, тээврийн хэрэгсэл, бусад зүйлийг заахдаа “Монгол Улсын Төрийн ордон, Ерөнхийлөгчийн ордон, өргөө,Улсын Их Хурлын дарга, Ерөнхий сайдын зориулалтын орон сууц, төрийн харш, гадаадын дээд, өндөр хэмжээний зочдын байрлах зочид буудал” гэж байрлах объектыг нь оруулсан байдаг.

Харин дээрх хамгаалуулагчийн аюулгүй байдлыг хангах зориулалтаар баригдсан 24 дүгээр байранд “Номин холдинг” ХХК түрээслэн орсноор хуулиар төрийн тусгай хамгаалалтад авагдсан албан тушаалтан, иргэнийг байрлуулах боломжгүй болоод байна. “Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хууль”-ийн 7 дугаар зүйлийн 7.1-д ”Төрийн байгууллага байрлаж байгаа байранд түүний үйлчилгээг эрхэлдгээс бусад аж ахуйн нэгж, байгууллага байрлахыг хориглоно” гэж заасан байдаг. Иймд ТТХГ-аас энэхүү хууль бус гэрээг нягтлан шалгуулж, хүчингүй болгуулахаар Төрийн өмчийн хороо, Авлигатай тэмцэх газар, Нийслэлийн прокурорын газар, Шударга бус өрсөлдөөнийг хянан зохицуулах газар зэрэг эрх бүхий байгууллагуудад албан ёсоор хандсан. “Номин Холдинг” ХХК Их тэнгэрийн 3,5 га газрыг үнэ төлбөргүй ашиглаж Тусгай хамгаалалттай газар нутгийн тухай хуулийг мөн зөрчиж байна.
Төрийн өмчийн хорооны 2007 оны 02 дугаар сарын 08-ны өдрийн “Түрээсийн төлбөрийн доод үнэ, гэрээний үлгэрчилсэн загвар батлах тухай” 42 дугаар тогтоолын зохих загвар, журмыг зөрчиж, эрх мэдлээ хэтрүүлэн хийгдсэн гэрээ болно.
Энэ нь анхнаасаа холбогдох хууль, журмыг зөрчин түрээсийн гэрээ байгуулсан, хуулийн байгууллагаас хянан шалгасан дүгнэлт зэргийг үндэслэн Төрийн өмчийн хорооноос 2014 оны 3 дугаар сарын 20-ны өдрийн хуралдаанаар авч хэлэлцээд хууль бус үйлдлийг таслан зогсоох, зөрчлийг арилгах, хууль хэрэгжүүлэх үүднээс түрээсийн гэрээг цуцлах нь зүйтэй гэсэн шийдвэр гаргасан. Олон жилийн хугацаанд энэ хууль бус үйлдлийг таслан зогсоох арга хэмжээг тасралтгүй үе шаттай авснаар Төрийн өмчийн хорооны 2014 оны 143-р тогтоол гарч хамгаалуулагчийн аюулгүй байдлыг хангахаар зориулан баригдсан 24 дүгээр байрыг зориулалтын дагуу ашиглах Төрийн тусгай хамгаалалтын газрыг хуулиар хүлээсэн чиг үүргээ хий зайгүй, иж бүрэн байх зарчимд нийцүүлэн биелүүлэх, хуулийг хэрэгжүүлэх боломж олгосон байна.

Уг гэрээг холбогдох хууль, дүрэм, журмыг зөрчиж, талууд харилцан ашигтай байх, адил тэгш эрх үүрэг хүлээх боломжийг үгүйсгэсэн, хэт нэг талыг баримталсан, ТТХ-ын бүсэд байршилтай, Төрийн өмчийн барилга, байгууламжийг зориудаар хэт үнэгүйдүүлж хямд өртгөөр, удаан хугацаагаар түрээслэн, ашиг олж, цаашид давуу эрхээр хувьчлан авах зорилгоор байгуулсан гэж үзэх үндэслэлтэй байна.

Эх сурвалж: Uls.mn