Иргэний нисэхийн ерөн­хий газрын үүрэг гүй­цэтгэгчээр  С.Буяндалай хоёр оны зааг дээр томи­логдсон.

Удирдах албан тушаалд түр визтэй очсон тэрээр өдгөө  жинхлэх гэж байгаа юм. Аливаа газар томилолт өвөртөлж очсон, тэр дотроо удирдах албан тушаалд томилогдсон хэн ч байсан эхний хэдэн сард өөрийгөө таниулах, юу хийж чаддагаа харуулах гэж хичээдэг нь бичиг­дээгүй хууль. Тэгвэл, С.Буян­далай тэнд очоод суудалдаа лавхан шигдэ­хийг л урьтал болгосноос өөр салбарын ажилд ху­руу­гаа ч хөдөлгөсөнгүй.  Өөрөөр хэлбэл,  эрхэм үүрэг гүйцэтгэгч  жинхлэх тухай  л өдрийн бодол, шөнийн зүүд болсоор  гур­ван сарыг ардаа орхижээ.  Энэ  хооронд төрийн ал­баны шалгалт өгснийг эс тооцвол тус газарт  хийсэн ажил гэхээр юм алга. Тэр ч бүү хэл төрийн албаны  шалгалтад   тэнцэх асууд­лыг ч  өөрийн хүч чадлаар өгөөгүй юм шиг билээ.

Учир нь  түүний  ажил хэргийн алтан түнш, хуу­рай ах буюу   УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн ал­бан тушаалын шатаар өг­сөх  “ногоон гэрэл”-ийг  асааж өгсөн юм гэсэн. Хуурай  ах нь ийнхүү аргалж буй учраас С.Буян­далай ч бардам байдаг бололтой. Тухайлбал, өн­гөрсөн гуравхан сарын дотор төрийн байгуул­ла­гыг хувийнхаа  компани шиг болгоод амжсан гэнэ. Түүнээс  нь үүдэж  мэр­гэж­лийн онцлог шаарддаг,  төрийн тусгай объект бол­сон ИНЕГ-т ёс бус зүйлүүд газар авч,  хууль зөрчсөн үйлдлүүдээрээ    толгой цохих болсон байна.  Муу амлаж байгаа ч юм биш, магадгүй энэ байдлаар удвал онгоц осолдуулж, хүний амиар наадахыг ч юман чинээ бодохгүй нь.  Ийм дүр зураг  ч илт  ха­раг­дах болсныг эх сурвал­жууд хэлж байгаа юм.

Тухайлбал, өнгөрсөн са­рын эхээр Гонконгоос Улаан­баатарын чиглэлд нислэг үйлдсэн МИАТ-ийн Боинг-737 онгоц Чин­гис хаан Олон улсын нисэх буудалд буухаар  доошилж байхад  буух зурваст нь цас цэвэрлэх машин ажиллуулж осол гарахад хүргэсэн ноцтой зөрчил гарсныг ИНЕГ-ынхан нууж байгаа юм билээ. Тухайн үед Боинг-737 бууж чадалгүй дахин өндөр авч, агаарт 30-40 минут хий эргэлдсэнээс илүү зардал гараад зогсох­гүй, зорчигчдын амгалан тайван байдал алдагдахад хүрчээ. Нөхцөл байдал ийм байхад байдаг л асуу­дал, гардаг л зөрчил мэтээр тус газрын удирдлагууд жишимгүй байгаа нь гайх­маар.  Энэ мэт хариуц­лагагүй, мэргэжлийн ёс зүйгүй байдал  ч  тус газарт хэвийн үзэгдэл болж  байх шиг. Магадгүй  тус газрын удирдлагууд  хөрөнгө, мөнгө рүү чиглэсэн асуу­далд илүү анхаараад мэр­гэ­жил, ёс зүй, аюулгүй байдал руу чиглэсэн асууд­луудыг орхигдуулаад байна уу гэж болохоор зүйлүүд ч ажиглагдаж байна.

Баримт 1

МИАТ-ийн үндсэн хө­рөнгөд бүртгэлтэй Аэ­робус-310 онгоцыг өмнөх Засгийн газрын үед 7 тэр­бум төгрө­гөөс буулгалгүй зарах шийд­вэр гарсан бай­даг. Гэтэл тус ком­панийн дэд захирлаар томилогдоод удаа­­гүй Билэг­сайхан МИАТ ком­панийн удирд­лагуудад мэдэгдэлгүй дур мэдэн /охиноо дагуулан явж/ Тур­кийн талд 5 тэрбум төгрөгөөр зарах гэрээ бай­гуулж ирсэн байна.

Баримт 2

Өнгөрсөн сарын 8-нд Наритагаас Улаанбаа­та­рын чиглэлд нислэг үйлд­сэн МИАТ компанийн ОМ-0502 рейсийн Боинг 737 онгоцны энгийн ан­гил­лын X эгнээний ABC суудалд суусан зорчигчид /өндөр албан тушаалын  нэр бүхий эрмүүд/ архи­даж нисэх экипажийг  үйлч­лэгчээр удаа дараа дуудуулан дарамталж, архи гаргуулан авч уусан байна. Улмаар согтсон эрхмүүдийн дуу чангарч, элдэв хараал урсган зор­чигчдын тав тухыг алдаг­дуулсан зохисгүй явдал гарчээ. Гэтэл энэ талаар гаргасан иргэдийн гомд­лыг хүлээж авсангүй.

Баримт3

Хоёрдугаар сарын 24-нд Аэро-Монголия ком­панийн JU -8251 дугаар­тай  foker-50 онгоцны гур­ван сэнс, мөн их биеийнх нь өехий хэсгээр ихээхэн гэмтэл гарсан байсныг нуун дарагдуулжээ. Ноц­той гэмтэлтэй онгоцоор зорчигчдод үйлчилж бай­гааг ИНЕГ-ын үүрэг гүй­цэтгэгч С.Буяндалай  тас нуусан нь нисэхийн аюул­гүй ажиллагаа хэрхэн маш ноцтой  зөрчигдөж байгааг харуулж байна.

Баримт 4

Одоогоос долоо хоно­гийн өмнө буюу гурав­дугаар сарын 10-нд Улаан­баатар-Берлин-Улаанбаа­тар чиглэлд ОМ-136 рей­сийн нислэг үйлдсэн МИАТ-ийн Боинг агаа­рын хөлгийн Берлинээс Улаан­баатарын чиглэлд нисэх үүрэгтэй нисэх ба­гийн бор­тинженерийн үү­рэг гүйцэт­гэх томилолт өвөртөлсөн хөлгийн инже­нер согтуу, үүрэг гүйцэт­гэх чадваргүйн улмаас Улаан­баатараас Берлиний чиг­лэлд нислэг гүйцэтгэж оч­сон бортин­женерийг бу­цаан нислэ­гийн үүрэг гүй­цэтгүүлсэн байна. Ин­гэснээр нислэ­гийн хөдөл­мөрийн баталсан цагийг олон цагаар хэт­рүүлж хууль, дүрмээ ноцтой зөрч­сөн байна. Гэтэл зөрчил дутагдлыг хянаж, засч зал­руу­лах үүрэгтэй ИНЕГ-ын даргыг түр орлон гүй­цэт­гэгч С.Буян­далай аль ч учраа олохгүй  байгаа юм уу, яаж суудал­даа үлдэж жинхлэх вэ гэд­гээс өөрийг анхаа­рах­гүй байгаа юм уу, бүү мэд.

Баримт 5

ИНЕГ-ын даргын үү­рэг гүйцэтгэгчээр С.Буян­далайг томилогдсоноос хойш тус газар хувийн компани, өндөр албан тушаалтнуудыг санхүү­жүүлж байдаг тусгай объект болсон гэх шүүмж­лэл хэвлэлээр гарах бол­сон. Тухайлбал, энэ сарын 10-нд УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн тойрогтоо ажиллахдаа ИНЕГ-аас унаа дайчилсан байх жи­шээтэй. Хуурай ах, дүү хоёрын хувийн ашиг со­нирхол ч олон зүйлээс харагдаж байгааг эрэн сурвалжилснаа дараагийн дугаарт хүргэх болно.

Ч.ЗОТОЛ

Зууны мэдээ