Манай улс хамгийн сүүлд 2002 онд ОХУ-тай, 2003 онд БНХАУ-тай хил хязгаараа ши­нэчилсэн. Энд БНХАУ-ын ба­­­римталж байгаа бодлого илэр­­­­сэн байж болно. Чөлөөт нэв­­­тэр­хий толь Википедиад БНХАУ-ын газар нутгийг “9,640,821 km2”,  “9,671,018 km²” гэж хоёр янзаар бичсэн бай­гаа /мэ­дээлэл хайсан хүн бүр ша­­хуу Ви­кипедиад ордог нь уг сайт дээрх ташаа мэдээллийг нэн даруй устгах, өөрчлөх шаард­лагатайг харуулж байгаа юм/. Зөрүү 30 гаруй мянган км2 нь маргаантай байгаа газар нутаг гэж ойлгогдож байна. Тус улс сүүлийн жилүүдэд маргаантай газар нутгаа буцааж авах бод­лого барьж байгаа.
Олдож байгаа мэдээллээр, хам­гийн сүүлд 2010 онд Тажи­кис­таны газар нутгаас өөртөө нэгт­гэсэн. /“Тажикистаны Пар­ламент “Хятадтай маргаантай бай­даг зүүн бүс нутгийнхаа 3 хувь, эсвэл 1000 км2 газар нут­гийг БНХАУ-д шилжүүлэн өгөх ту­хай” тогтоолыг баталжээ. Тог­тоолын дагуу газар нутгийнхаа хи­­лийг шинээр тогтоох юм бай­на. Тажикистаны Га­даад ха­­рилцааны яамны мэдээлс­нээр, БНХАУ-тай үүсгэсэн га­зар нутгийн энэ маргаан бүр XIX зууны сүүлээс үүдэлтэй юм байна. БНХАУ эхлээд Хаант Орос улс, хожим нь ЗХУ-тай заргалдсаар одоо заргаа авч байгаа нь энэ ажээ” /“Монголын мэдээ” сонин, 2011 он/”. Үүнээс өмнө ОХУ-аас хоёр арлыг мөн мэдэлдээ шилжүүлсэн юм. /“Ерөнхийлөгч асан Владимир Путин удаан хүсэн хүлээсний эцэст БНХАУ-ын дарга Ху Жинтаог 2004 оны аравдугаар сарын 14-нд “Сайн хөршийн ха­рилцааг хөгжүүлэх санамж би­чиг”-т гарын үсэг зуруулж чад­сан. Гэтэл үүний дараа болсон хоёр улсын хилийг шинэчлэн тог­тоох ажиллагааны үеэр ОХУ 337 км кв. талбайтай  Ар­гунь Читийн хязгаарын Том, Тарабаров хэмээх арлаа Хя­тадад шилжүүлж өгсөн билээ” “Мон­голын мэдээ” сонин, 2010 оны 09 дүгээр сарын 1-ний №3000-д/.
БНХАУ нь БНАСАУ, ОХУ, Мон­гол, Казахстан, Киргизс­тан, Тажикистан, Афганистан, Па­кистан, Энэтхэг, Балба, Бу­тан, Мьянма, Лаос, Вьетнам гэ­сэн 14 улстай хиллэдэг бөгөөд ихэнх­тэй нь газар нутгийн мар­гаан­тай. Хилээ шинэчлэхээр яриа хэлэлцээрийг өрнүүлж бай­­гаа. Усан хилээр л гэхэд Япон­­той ямар асуудал үүсгээд бай­гаа билээ.
Хамгийн гол нь бид мэдээлэл ямар хүчтэй зэвсэг болсныг мэдэрч, бусад улстай өөрийнхөө хэмжээнд мэдээллээрээ дайтах ёстой. Сүүлийн үед Монголын газар нутгийг БНХАУ-ын хилд оруулж зурсан, Монгол Улс нь БНХАУ-ын нэг хэсэг байсан мэт мэдээлэл ихээр цацагдах бол­лоо. Хятадын сурах бичигт иймэрхүү утгатай түүхийг гуй­вуулсан хичээл орж байна гэ­сэн гомдол ч ихээр гарах бол­сон. Бодлого нь маш нарийн олон жилийн турш явагддаг гео­по­литикийн шинжлэх ухаанд үүнийг “Дасгах үйл ажиллагаа” гэж нэрлэдэг юм байна. СГЗ Г.Жамьян гуайн нийтлэлд үүнийг “Ирээдүйн бодлогоо хувь хүнээр дамжуулан гар­гаж “дас­гах” явдал түүхэнд олон­­таа гарчээ. Ийм “дасгах” үйл ажил­лагаа сүүлдээ, хэдэн ар­ван жи­лийн дараа ч юм уу, хэдэн зуун жилийн дараа хэлэлцээний ши­рээнд суухад хүргэдэг, эсвэл хүч хэрэглэж цус урсахад хүрд­гийг түүх харуулсаар байгаа” хэ­­мээн голыг нь олж хэлсэн бай­на.
Монгол Улс хэчнээн хэмжээ­ний газар нутагтай, хил хязгаар нь хэчнээн км үргэлжилдэг зэ­рэг нь тийм ч нууц биш, хүн бүрийн мэдэж байх ёстой асуу­дал. Энэ мэдээллийг олон ний­тэд дэлгэх цаг нь бол­сон. 2003 оны газар нутгийг шинэчлэн тог­тооход яг юу болсон юм бол. Өмнө байсан чигээр нь үлдээх байсан бол шинэчлэх шаардлага юун. Гэтэл өмнө нь шинэчлэх болгонд манай газар нутгаас ха­сагдсан бай­даг. Монгол Ул­сын газар ну­таг 2 566 500 км2 уу, 2 564 116 юу. НҮБ-ын албан ёс­ны сай­таас мэдээлэл авах гэ­сэн бо­ловч засвартай гээд хаагд­чи­хаж. Нээгдсэнийх нь да­раа л орж үзэхээс. Арай “2 564 116” гэсэн тоо дурайж байх юм биш байгаа. Арай ч үгүй байл­гүй дээ…