Канадын “Айвенхоу Майнз”  компанийн охин компани болох “Энтри гоулд”  компани Оюутолгойн танилцуулгыг дэлхий дахинд  видео бичлэгээр цацсан билээ. Үүнд монголчууд огт мэдээгүй, дэлхийд гайхагдам том алтны нөөц байгааг илрүүлсэн тухай үзүүлдэг. Дэлхийн хамгийн өндөр гэгддэг Дубайн цамхагаас даруй 850 метр өндөр, Эйфелийн цамхаг хажууд нь шоргоолж мэт харагдах, Өмнийн говийн нүүрсийг  урагш зөөдөг аварга том 6,5 м өндөртэй ачааны  машинууд хажууд нь цэг мэт үзэгдэх их алтны ордыг “Энтри гоулд” компани дэлхий нийтэд танилцуулж байгаа видео бичлэг сайтууд дээр тавигдсан. Улмаар ТВ-9 телевизийн найруулагч энэ бичлэгээр дүрсжүүлж нэвтрүүлэг хийн олон нийтэд цацсан байна. Харин өнөөдөр дээрх мэдээллийг няцаасан хариуг  Ашигт малтмалын газрын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч М.Ариунбаяр болон бусад төлөөлөл өгөв.

Тэд өнгөрсөн бямба гаригт Хөрөнгийн бирж дээр үйл ажиллагаа явуулдаг  хөрөнгө босгодог компаниудыг хүлээн авч уулзсан байна. “Энтри гоулд” компани нь  Монгол Улсын эрдэс баялгийн мэргэжлийн зөвлөл, Төрийн захиргааны төв байгууллагын мэргэжлийн байгууллагад мэдэгдээгүй, эсвэл хүлээлгэж өгсөн нөөцөөс эрс зөрүүтэй их хэмжээний нөөцийг Хөрөнгийн биржид зарласан. Мөн урьдчилан Ашигт малтмалын газарт танилцуулаагүйгээс болж иргэд болон төрийн захиргааны байгууллагынхан интернэтээс мэдээлэл авсан аж. Тэд хэлэхдээ Ашигт малтмалын газрын нэр хүндэд халдсан үйлдэл гэж байв. Тухайлбал, вэб сайтууд дээр гарсан мэдээллийг үзсэн иргэд Ашигт малтмалын газрыг болон төрийн захиргааны бусад байгууллага Монгол Улсын хаана ямар орд бий болсныг мэдэхгүй байгаа юм шиг ойлголтыг иргэдэд төрүүллээ гэв.

Тиймээс цаашид Хөрөнгийн биржид эхэлж мэдэгдэхээс өмнө Эрдэс баялгийн зөвлөл, Монгол Улсын Эрдэнэсийн санд мэдэгдэх хэрэгтэйг онцлов. Хэрвээ ингэж ажиллахгүй бол уул уурхайн компаниуд  Монгол Улсын хууль, дүрэм журмыг мөрдөхгүй,  мэргэжлийн нэр хүндийг унагаасан, үл ойшоосон үйл явдал болно гэдгийг албан ёсоор анхааруулсан юм. Өөрөөр хэлбэл Монгол Улсын Эрдэнэсийн санд бүртгүүлэх, эсвэл Эрдэнэсийн санг манаж, арвижуулах үүрэгтэй Эрдэс баялгийн мэргэжлийн зөвлөлд шинэ мэдээллийг танилцуулаагүй нь Хөрөнгийн бирж дээр ажилладаг хувьцаа эзэмшигчдийг хуурах, залилах замаар хөрөнгө босгох үйл ажиллагаа болж хувирна хэмээв.
Өмнө нүүрсний олборлолтод ч ийм явдал гарч байжээ. Хэрвээ дахиж хууль зөрчсөн үйлдэл гаргавал ЭБЭХЯ, Ашигт малтмалын газрын хүрээнд зохих арга хэмжээ авах болно гэсэн юм.

Энэ талаар Ашигт малтмалын газрын даргын түр орлон гүйцэтгэгч М.Ариунбаяраас зарим асуултад хариулт авлаа.

-Их хэмжээний алтны орд илрүүлсэн гэх мэдээллийг худлаа гэлээ. “Энтри гоулд” компанид  ямар хариуцлага тооцсон бэ?
-“Энтри гоулд” компани албан ёсоор энэ мэдээллийг  зарлаагүй. Дээрх ташаа мэдээллийг сэтгүүлчид олж тараасан. Энэ тухай телевизийн нэвтрүүлэг хийсэн  найруулагчид бид албан ёсоор сануулж хэлсэн.

-“Энтри гоулд” компани тус мэдээллийг өөрийнхөө компанийн вэб сайтад тавьсан байсан?
-“Энтри гоулд” компани Оюутолгой төслийн нөөцийн тодорхой хэсгийг эзэмшдэг. Энэ тухай мэдээллийг л тавьсан. Нөөц нэмэгдсэн гэдэг нь ор үндэсгүй мэдээлэл.

-Нүүрс олборлолтод өмнө бас худлаа мэдээлэл цацаж байсан гэсэн.  Ямар хариуцлага тооцож байв?
-Өмнө хариуцлага тооцдоггүй байсан тул ийм үйл ажиллагаа явж байсан байна. Нийт 12 компанийн төлөөллийг цуглуулж уулзсан. Хойшид дүрмийн дагуу үйл ажиллагаа явуулна.

-Тэгвэл цаашид ямар хариуцлага тооцох вэ?
-Эрдэс баялгийн зөвлөлд өгсөн мэдээлэл зөрөх, танилцуулаагүй мэдээллийг гаргасан тохиолдолд Монгол Улсын ЭБЭХЯ-ны нэрийн өмнөөс албан бичиг явуулна. Ямар нэгэн нөөц баялгийг  Монгол Улсын Эрдэнэсийн санд танилцуулаагүй буюу бүртгүүлээгүй бол луйврын үйл ажиллагаа гэж үзнэ. Эрдэс баялгийн хүрээнд хариуцлага тооцно.

“Энтри гоулд” компанийн геологич Т.Гансайханаас Танай компанийн цахим хуудас дээр алтны их хэмжээний орд илэрлээ гэсэн мэдээлэл тавигдсаныг юу гэж тайлбарлах вэ гэж асуухад:

-Манай компанийн зүгээс дээрх мэдээллийг ор үндэсгүй гэж үзэж байна. Манай компани ашиглалт, олборлолт явуулдаггүй. Зөвхөн хайгуул хийлэг. Ямар ч нөөц байхгүй. Компанийн төв байран дээр очиж энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг авах боломжтой гэв.

Б.Ариунтуяа

Time.mn