МАН, МАХН-ны эвсэх асуудал эцэслэгдлээ. Уг нь ажлын хэсгээр ярьж тохирсон байдлаараа талууд санал нэгдээд 2012 оны сонгуульд эвсэл болж оролцсон бол тэдэнд магадгүй маш том боломж гарч ирэх байв. Нөгөө талдаа АН-д амаргүй даваа үүсгэх байв.

Гэвч эцсийн мөчид МАХН-ын буюу Н.Энхбаяр ярьсан тохирсон бүхнээсээ буцаж эвсэх асуудлыг эцэслэн шийдчихлээ. Уг нь хоёр хоногийн өмнө ажлын хэсгүүдийн ахлагчид мэдээлэл хийж чухам л тохиолцоонд хүрч, бүх зүйл сайхан байгаа талаараа ам уралдан мэдээлж байсансан. Ч.Хүрэлбаатар, Ч.Улаан гишүүд бүх шатны сонгуульд 51:25 гэсэн зарчмыг баримталж нэр дэвшигчдээ тодруулна хэмээж байв. Гэтэл өчигдөр үдээс хойш МАХН-аас квотын асуудал дээр санал гаргасан юм. Тэрхүү санал нь 51:25 биш бүр 50:50 байх талаар байв.

Ийнхүү өнгөрсөн намраас хойш яригдсан хоёр намын хамтрах, нэгдэх, эвсэх гэсэн асуудал бүр мөсөн эцэслэгдэн шийдэгдэж буй бололтой. Гэвч Н.Энхбаяр тэнэг хүн биш. Аль нь өөрт нь ашигтай, аль нь ашиггүй вэ гэдгийг хэнээр ч хэлүүлэлтгүй мэдэх нэгэн. Тиймээс МАН-д татгалзахаас өөр аргагүй санал тавьж орхисон хэрэг.

Уг нь эрүүл нүдээр харвал МАХН-д эвсэж сонгуульд орох нь нэн чухал. Яагаад гэвэл тэд дангаараа сонгуульд оролцоход 10 хүрэхгүй хүний суудал авна. Харин эвсэл болж орсон нөхцөлд хамгийн багадаа 15 хүний суудал авах боломжтой байсан. Харин нөгөө талдаа Н.Энхбаяр эвсэх асуудал голыг нь гогдож буй АН-ыг шантаажилж өөрийнхөө ялтай гэдэг тодорхойлолтыг бүрэн авч хаяахаар тохироог явуулсан. Өчигдөр мэдээлж байснаар байнгын хорооны хурлаар уг асуудал дэмжлэг авч тун удахгүй чуулганы хуралдаанд орж хэлэлцэгдэхээр болсон юм. Тиймээс МАН-аас нүүр буруулж байгаа нь Н.Энхбаяр АН-ынхантай бүрэн хэл амаа ололцсон байна. Тодруулбал, АН-ын дарга З.Энхболдтой дээрх асуудлаар тохироо хийж чадсан гэдгийг эх сурвалжууд мэдээлж байгаа юм. Харин өнгөрсөн хаврынх шиг “шилний цаанаас чихэр долоох” эсэх нь тун удахгүй ил болох биз. Гэхдээ нэг алдсан хүн дахиж алдахгүй л болов уу. Тэр тусмаа Н.Энхбаяр шиг улс төрч.

Асуудлын гол цөм болоод буй Н.Энхбаярыг ялгүй болох тогтоолын төсөлд ““Ардчилсан сонгууль болж, байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсны 25 жилийн ойг тохиолдуулан  өршөөл үзүүлэх тухай хуулиар 2015 оны  долдугаар сарын 2-ны өдрийн 24 цаг 00 минутаас өмнө шүүхээр ял шийтгэгдэж, үндсэн ялыг эдэлсэн, өршөөл уучлалд хамрагдсан хүний ялтайд тооцох хугацааг ямар гэмт хэрэгт холбогдсоноос үл хамааран уг хуулийн наймдугаар зүйлийн 6.1-д заасны дагуу өршөөн хэтрүүлсэн тул хувийн хэрэгт нь ял шийтгэлгүйд тооцсон тухай тэмдэглэгээ хийж нэг мөр хэрэгжүүлэх ажлыг Засгийн газарт даалгасугай” гэх заалт бий. Энэ заалтаар Н.Энхбаяр ямар нэгэн ялгүй болох ёстой.

Хоёр нам эвсэж орвол асуудал үүснэ гэдгийг мэдсэн АН-ын ямартаа ч өрсөж “сөрсөн базаа” хийж амжлаа. Одоо харин Н.Энхбаярыгаа хэрхэн, яаж мурих бол гэдэг сонин болж үлдлээ. Тэд бараг мурих нь тодорхой байх. Чуулганаар асуудлыг хэлэлцээд арга буюу дэмжлээ ч гэсэн уг асуудал Цэц дээр очоод унах магадлалтай шүү дээ. Ер нь энэ мэтээр яаж АН-ынхан сураагүй биш яаж ийгээд л Н.Энхбаярыг ялтай үлдээх байх. Одоо Н.Энхбаяртай АН-ынхан хэрхэн гар барихыг хамтдаа харах л үлдлээ. Гэхдээ Н.Энхбаяр хэзээд “гар бариад, бугуй атгадаг” зуршилтайг мартаж болох биз ээ.

Ч.Ган

Эх сурвалж: Zaluu.com