Катар улсын нийслэл Доха хотноо болсон Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээнд манай улсын гурван тамирчин бичиг баримтны асуудлаас  үүдэн оролцож чадалгүй, эх орондоо эргэн ирсэн. Уг асуудалтай холбоотойгоор  Монголын Чөлөөт Бөхийн Холбооны зарим дасгалжуулагч, тамирчид нэгдэж, түр хороо байгуулан,  холбооны ерөнхийлөгч Д.Дагвадоржид шаардлага хүргүүлээд байгаа.

Тэгвэл өнөөдөр Монголын Чөлөөт Бөхийн Холбооны ерөнхийлөгч Д.Дагвадорж тэргүүтэй холбогдох албаны хүмүүс сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийж, 2012 оноос хойших албан тушаал, эрх мэдлийн төлөөх бугшсан тэмцэл тэмцээний бүртгэлийн алдаан дээр тоглож гарч ирлээ гэсэн тайлбарыг хийлээ.

Мэдээллийн үеэр  МЧБХ-ны ерөнхийлөгч Д.Дагвадоржоос авсан тодруулгыг хүргэж байна.

– МЧБХ-ны зарим дасгалжуулагч, тамирчдын хүргүүлсэн шаардах бичигтэй та биечлэн  танилцсан уу?

– Өчигдөр орой би шаардах бичигтэй танилцлаа.  Шаардах бичгийг арай өөр түвшинд боловсруулж, холбогдох баримтуудаа үнэн зөвөөр тусган өгдөг байх ёстой. Аливаа ажил нэг талаа бариад яваад байж болохгүй. Үүнийг би ойлгоно. Зөв зүйтэй байдлаар шаардвал ойлгоод, хүлээж авна. Гэхдээ уг шаардах бичиг Д.Дагвадорж гэдэг хүн рүү хэт дайрсан, худал баримт ашигласан байсанд харамсаж байна.  Намайг бялдууч, хоёр нүүртэй, засрашгүй этгээд, сумогоос хөөгдсөн зэргээр бичсэн байна лээ. Энэ чинь МЧБХ-ний нэр хүндтэй холбоотой асуудал. Ямар ч зүйлд ёсзүйн хэм хэмжээ байх ёстой гэж хэлмээр байна.

– Таныг Казахстан дахь наймааны  найзаа тайзан дээр гаргуулан Монголын баг тамирчдын хөлс хүчээр олдсон шагналыг авахуулсан тухай баримтыг дасгалжуулагч нар сөхсөн. Үнэхээр тийм явдал болсон юм уу?

– Шаардах бичигт наад асуудал тань орсон байна лээ. Одоо өөрийн биеэр тайлбарлахад шагналын тавцанд ямар ч Казахстан хүн гараагүй ээ. Манай Баян-Өлгий аймгийн Серэнбэк гээд Монгол улсын иргэн хүн шагнал гардан авсан. Би өчигдөр утасдаж, Монгол улсын иргэний үнэмлэхний зургийг нь авсан байгаа. Өөрөө их эмзэглэж байна лээ. Шаардлагатай бол үзээрэй.

Яагаад бид нар өнөөдөр Төв азийн цээжинд сууж байгаа Монголын казак иргэнийг Казахстан гэж доромжлоод байгаа юм, ингэж болохгүй биз дээ. Бид нар цөөнхөө дэмжих ёстой. Серэнбэк Баян-Өлгийн аймгийн МЧБХ-г ахлахын зэрэгцээ Төв азийг хариуцсан дэд ерөнхийлөгч хүн. Яг энэ албан тушаалаарааа тэр тэмцээнд МЧБХ-ны эрэгтэй багийг ахлан явсан учраас шагналыг гардан авсан. О.Пүрэвбаатар дасгалжуулагч жаахан үгээ бодож хэлэх ёстой. Монголын төлөө гээд гүйгээд нэг явдаг казак залуу яагаад шагнал авч болохгүй гэж.  Надад Казахстанд олон найз нөхөд байгаа. Тэд эндээс казак үндэстэн очихоор Монгол хүн л гэж хүлээж авдаг. Бид дотроо ийм байж болохгүй.

– Та тамирчидтайгаа хэр дотно харьцаатай байдаг бэ? Бэлтгэл сургуулилт дээр нь очоод дарамтлаад байдаг гэх ярианд ямар хариулт өгөх бэ?

– Бүүр нэг гомдмоор юм манай дасгалжуулагч нар яриад явах юм. Үнэнийг хэлэхэд надад тамирчдын гар утасны дугаар байдаггүй.  Спортын ордноор томоохон уралдаан тэмцээний үеэр шагнал гардуулах ажлаар оноос хойш хоёр удаа л орсон.  Гэтэл тамирчидтай зүй бус харьцаж, П гэсэн хэмээн О.Пүрэвбаатар дасгалжуулагч хэнэг ч үгүй яриж байх юм. Нөгөө талаас тэмцээний үеэр тамирчдын сэтгэл санаа ямар байдгийг, ямар байдлаар харьцвал зүйтэй зэрэг ойлголт надад хангалттай бий. Би өөрөө тамирчин хүн ш тээ. Тэмцээний үеэр аль болох зөөлөн харьцаад, тодорхой зөвлөгөөнүүдийг өгч, сэтгэл санааг нь тайван байлгах гэж гүйж явснаа л санаж байна.  Би Японы мэргэжлийн сумод хэдэн жил зодоглолоо доо, тамирчдын зовлон жаргал, сэтгэл хөдлөлийг дээд зэргээр мэдэрнэ, ойлгоно. Тийм байхад Д.Дагвадорж гэдэг хүн талбайд гарах гэж байгаа тамирчныг харааж, “заавал ял. П минь” гэхчлэн загнаж чадах уу. Зүгээр л бодоод үзээрэй.

–  Манай улсын гурван тамирчин тэмцээнд оролцож чадаагүй нь хэний буруу болж таарав аа. Мэдээллүүдээс харахад яг тодорхой хариулт олдохгүй байна?

– Холбооны нэрс болон мэдүүлэх хуудсан дээр процетурын алдаа гарсан нь үнэн. Холбоо энэ асуудал дээр холбогдох хүмүүст арга хэмжээ авна. Визний асуудлын тухайд тухайн үед хоёр паспорттай явсан манай дасгалжуулагч маань нисэх онгоцны буудал дээр очсон үед визтэй эсэх дээр асуудал үүсэж, манай тамирчид мэдүүлэгтэй паспортоороо нэвтэрч чадсан шүү.

Үүнийг хоёр талтай ойлгох хэрэгтэй. Холбоонд асуудал гарсан нь үнэн, гэхдээ визний наймаа, хуурамч визний асуудал биш. Шалгаж болно, шалгуулаад хамтдаа явсан ч болно.

– Та тамирчдад “Эр сайндаа медаль аваа юу? Бид олон улсын шүүгч, хянагч нарын халаас руу өчнөөн мөнгө хийсэн шүү” гэж хэлсэн хэмээгдээд байгаа. Энэ яг ямар учиртай юм бэ?

– Дэлхийн бөхийн холбооноос гаргасан дүрмийн  дагуу дэлхийн цомын болоод тивийн аварга шалгаруулах тэмцээнүүдэдажиллах  шүүгч, төлөөлөгч, видео багийнхан тус тусдаа зардлын төсөв авах эрх эдэлдэг. Уг дүрмийн дагуу тэмцээнд ажиллах шүүгч тэргүүтэй хүмүүс гэрээсээ гарснаас хойших бүх зардлыг  зохион байгуулагч орон хариуцдаг. Энд гэрээсээ гараад онгоцны буудал хүрэх таксины мөнгөнөөс өгсүүлээд тухайн оронд байрлах буудал, хоол,  унаа, онгоцны зардал, нисэх үеийн хоног зэрэг бүх зүйл нь тодорхой заалтуудын дагуух зардлууд орно.

Яг энэ зорилгоор зарцуулагдсан мөнгийг манай дасгалжуулагч нар буруу ойлгоод,  хармаанд нь хийж өгсөн гэж яриад явж байгаа.

– Медалуудыг нь худалдаад аваад өгчихсөн гээд байгаа нь?

– Манайхан харин дээр дурдсан зардлуудыг мушгиад байгаа.  Улсын нэр хүндэд хамаатай томоохон тэмцээнийг дотооддоо зохион байгуулж байгаагийн хувьд зайлшгүй зардал гарна биз дээ. Энгийнээр ярихад Олон улсад ямар ч тэмцээн шүүхээр явахдаа A  зэрэглэлээр зорчдог нэр хүндтэй шүүгчийг бид нисэхээс нааш нь энгийн таксинд суулгаад явах нь зохимжгүй биз дээ. Ингээд тайлбарлаад ярихаар  энэ асуудал тань эргээд хүн гүжирдсэн, мушгин гуйвуулсан гэх үндэслэлээр хуулийн дагуу шийдвэрлүүлэх шаардлага үүснэ шүү.

– Нийгэмд түгээд байгаа мэдээллүүдийг та гүтгэлгийн шинж чанартай гэж үзэж байгаа хэрэг үү?

–  Шилэн дансны хууль гарсантай холбогдуулан би дасгалжуулагч, тамирчдадаа тэмцээний үеэр яг ямар зардал гардагийг тайлбарлаж өгөх асуудал ярьсан юм. Эндээс л манайхан мушгиад эхэлсэн. “Өө, та нар медаль худалдаж авдаг юм байна” гээд л.  Би өөрөө тамирчин хүн. Сумогийн дэвжээнд гаргасан амжилтыг минь хэн нэгэн мөнгөөр авчихсан юм гээд яривал надад ямар байдлаар тусах уу?  Энэ утгаараа би тамирчдаа хэзээ ч тэгж загнах зан  авир гаргахгүй.  Энэ бол зориудаар гаргаж байгаа,цаанаасаа зохион байгуулалттай ажил гэж хэлмээр байна.

– МЧБХ-ны удирдах зөвлөл хэзээ хуралдах бэ? Танай удирдах зөвлөл халагдах, солигдох хэмжээнд менежмент муутай ажиллаж байгаа гэх тухайд?

– Одоогоор хурлын тов гараагүй байна. Ер нь удахгүй энэ асуудлаар хуралдана. Нэмж хэлэхэд холбооны ерөнхийлөгчийн албыг аваад хоёр жилийг ардаа орхихдоо би хангалттай сайн менежментийн ажлуудыг хийсэн гэж бодож байгаа. Тухайлбал, холбоо хоёр томоохон бэлтгэлийн кэмп, сургуулилтын байртай болж, дэлхийн стандартын талбайтай болсон байна. 2009 оноос хойш гурван тэрбум гаруй төгрөгийг төсвийг бид бүрдүүлж, тодорхой бүтээн байгуулалтыг хийсээр ирсэн. Би ерөнхийлөгчийн хувиар цаашид энэ ажлуудаа үргэлжлүүлж, Монголын тамирчдын нэрсийг дэлхийн тавцанд цуурайтуулах ажлаа хийдгээрээ хийгээд явна.

– Ярилцсанд баярлалаа.

Ж.Мядагбадам