Шуурхай.мн | Тавантолгойг тамтаг болгохоор түрхрэлдээд эхлэв

Feb 13, 2015 12 comments

Тавантолгойг тамтаг болгохоор түрхрэлдээд эхлэв

нийтлэсэн Admin

Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг танхимаа бүрдүүлэхдээ олон жил хангалттай балбуулсан улстөрчийн зангарга, эдийн засагчийн шаггүй толгой, дээр нь этгээд зөрүүд занг нь ч бодолцон М.Энхсайханыг яамгүй сайдаар томилж, “Давын өмнө Тавантолгойг урагш нь хөдөлгөөтөх’’ гэж үүрэгдсэн билээ. Нэгэн цагт Монгол Улсын Ерөнхий сайдаар тун зоримог ажиллаад үзчихсэн, “ганцаардсан цөөвөр” М.Энхсайхан сайд ч “Дурамжхан байсан ч хүн бүр чадлаараа зүтгэхээс өөр замгүй гэж бодож энэ албыг нь авлаа” гэж хэлээд зүтгэж эхэлсэн.

Зүтгэхдээ тэр үнэхээр нэг сэтгэл гарган зүтгэсэн. Эхний үр дүнгээ ч үзэж яваа. Гэхдээ тэр өнгөрсөн 20 жилд хангалттай балбуулж, хамтран улстөр хийж явсан нөхдийнхөө хэзээ, юу хийхийг даанч сайн мэддэг учир “Мега төсөл тун амархан хагардаг” гэж ярилцлага өгөх бүртээ сануулсаар ирсэн. Улстөр, бизнесийн бүлэглэлүүд хурууныхаа үзүүрийг хөдөлгөхөд л Тавантолгойн хэлэлцээр нуран унана гэдгийг ёрлож байгаа юм шиг сануулан хэлээд байсан.

Тэр аргагүй л балбуулсаар байгаад хаанаас, хэн гар далайх гэж байгааг мэдэрдэг болчихож. Түүний байн байн анхааруулж хэлснээр болж БНХАУ-ын “Шинхуа энержи”, Японы “Сумитомо”, Монголын “Энержи ресурс” компаниудын түншлэлтэй ширээний ард сууж, Цагаан сараас өмнө гарын үсэг зурна гэж тооцоолж байсан Тавантолгойн нүүрсний бүлэг ордын хөрөнгө оруулалт, ашиглалтын гэрээ төмөр замын асуудлаар шалтаглан таг зогсох нь тодорхой болж байх шиг байна.

Өчигдөр өглөөхөн Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн өрөөний үүдээр явж байтал М .Энхсайхан сайд явуут дундаа гадуур хүрмээ туслахдаа тайлж өгөөд пиджакаа засчихаад бараг л гүйхээрээ Ч.Сайханбилэг сайдын өрөө рүү орж харагдсан.

Ерөнхий сайд болсноосоо хойш анхны гадаад айлчлалаа Японоос эхлүүлсэн Ч.Сайханбилэг сайд өнгөрсөн мягмар гарагт “Сүмитомо” корпорацийн ерөнхийлөгч ноён К.Накамураг хүлээн авч уулзсан. Монгол Улсад сүүлийн 20 гаруй жил бизнесийн идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа “Сүмитомо” корпорацийн ерөнхийлөгч К.Накамура дээрх уулзалтын үеэр тэдний корпораци нь Тавантолгойн хөрөнгө оруулагч консерциум дотроо гадаад зах зээл дэх маркетинг болон санхүүжилтийн асуудлыг хариуцдаг тухайгаа дурдаж, одоо ид хийгдэж байгаа хэлэлцээрийг амжилттай болоход анхаарал хандуулахыг Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгээс хүссэн нь зүгээр ч нэг гуйлт байгаагүй аж.

Учир нь хууль эрхзүйн орчин нь байнга хувиран өөрчлөгддөг, улстөр, бизнесийн бүлэглэлүүдийнх нь тэмцэл хэзээ ч, хаашаа ч эргэж болзошгүй Монголын талаар ноён К.Накамура дэндүү сайн мэддэг. Тавантолгойн гэрээний эргэн тойронд сүүлийн үед үүсээд байгаа нөхцөл байдлын талаар тун сайн мэдээлэлтэй байдагтаа БНХАУ-ын төрийн мэдлийн “Шинхуа энержи” компанийн барьж 30 жил ашиглаад Монголын Засгийн газарт 51 хувийг нь буцаан өгөх төмөр замын гэрээ гацаанд орж болзошгүй болоод байгаад сэтгэл зовсондоо тэгсэн хэрэг байжээ.

Асуудлын гол нь “Хонконгийн бирж дээр бүртгэлтэй Хонконгийн ММС хувьцаат компаний хувьцааны 57,7 хувийг эзэмшдэг МСS, ХХБ, Шунхлай, Петровис гэсэн Монголын нэр бүхий дөрвөн компани нь Хонконгийн ММС хувьцаат компаниас хувь эзэмшдэг, тэнд хөрөнгөө байршуулчихсан компаниуд. Тэгээд ч Монголын хууль, татварын албанд захирагддаггүй, хэзээ л бол хэзээ Тавантолгойн 51 хувиа БНХАУ-ын төрийн мэдлийн “Шинхуа энержи”-д зарчихаад алга болно” хэмээн зохион байгуулалттайгаар дайрч эхэлсэнд байгаа юм.

М.Энхсайхан сайдад “Нураагч” гэсэн пайз зүүж байгаад балбаж, өгсөн энэ удаагийн дайралтын ард МСS-ын Ж.Оджаргалд өнөөдрийг хүртэл ялагдсаар яваадаа хорсдог “Женко” Х.Баттулга зогсож байгааг захын пацаан хэлээд өгнө. Гэхдээ бүр толгойд нь хууль тогтоох дээд байгууллагын тэргүүн сууж байгааг өөрийнх нь хэлсэн “Үгэнд орохгүй бол М.Энхсайхантай хариуцлага ярьж болно” гэсэн үг бэлээхэн батлана.

Хамгийн гол нь өөрсдөө хүч хүрэхгүй, Тавантолгойгоос Гашуунсухайт хүртэл төмөр зам барих нэрээр 280 сая ам.доллараар шороо овоолчихоод сууж байх хойгуур ОХУ-ын 2.2 тэрбум тонн коксжих нүүрсний нөөцтэй Элгагийн орд 321 км төмөр замаа тавьж Байгаль-Амарын төмөр замтай холбогдчихлоо. Бид Тавантолгойнхоо 1.4 тэрбум тонн коксжих нүүрсийг тээвэрлэх төмөр замыг хятадын “Шинхуа энержи”-гээр бариулахгүй гэж УИХ-ын даргаасаа эхлээд зодоон эхлүүлж, Тавантолгойгоо тамтаг болгож суух хойгуур олон улс орон нүүрснээс татгалзаж эхэллээ.

Товчхондоо Тавантолгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээ “Төмөр замаа өөрсдөө барина” гэж дахин 200 гаруй сая ам. доллар унагахаар улайран хашхиралдаж эхэлснээр тамтаг болох зам руугаа явж эхэллээ. Тавантолгой таг зогсвол бид яг зогсоно, гүйцээ.

Д.Түвшин

Эх сурвалж:

зочин (February 13, 2015 6:26:38 pm )

Монголын нүүрсийг маш хямдаар авах гэсэн гадныханы шоу ярианд итгэдэг эргүүнүүд

БЭЛТРЭГ (February 13, 2015 7:32:15 pm )

Женко Баттулга оросын бууны нохой 8 жил болж энэ хугацаанд оросууд хятадын нүүрсний салбарт байраа эзэлж чадсан. Худлаа матарын нулимас гаргасан Женкогийн алиа үлгэрт итгэж монголчууд харин ч 5 жилийг алдлаа. Улс орон ядуу байх нь Женко шиг эх орончид л улам ашигтай байх нь ээ.. Женко төмөр замын ажлыг 2 хөршийнхөө нэгийг дайсан, нөгөөг анд нөхөр, өөрийгөө цэвэр монгол гэж ПОПУЛИЗМ хийн олон жилийг гацааж, хятадын нүүрсний зах зээлийг манайх алдаж, оросуудад эзлүүлсэн. Оросууд яг одоогоор хятадад маш их нүүрс зарж байгааш дээ. Оросууд мань эрд – За Женко чи наанаа аргалж бай, бид нүүрсээ зарж байя гэсэн байх л даа. Бид энэ Женкогоос болж ямар их цаг хугацаа алдлаа даа. Монгол улсын УИХ заавал женкод, түүний орос эхнэрт, эрлийз хүүхдүүдийн таалалд нийцсэн шийдвэр гаргаж байх албагүй шүү..

IH HAAN (February 13, 2015 9:08:31 pm )

N UR TAVIISAN ODIOO ULDSENIIG N UGUH GEJ BA SHUU DEE!!!!!!

IH HAAN (February 13, 2015 9:10:43 pm )

HEZEE BAIHDAA ODJARGAL BATHUU ED NARD HONKONGOD BAIRSHUULAH HURUNGU BAILAA, LUIVARDAJ AVSAN UHAA HUDAGAA BARITSAALSAN ODOO ULDSENIIG N HURDHAN UGUH GEJ BA!!!!!!!!!!!!!!!!!!

mongol hvn (February 14, 2015 8:52:15 am )

5tolgoigoos nvvrsnees gadna tsalin tsagaan mongo garaad olon jil bolloo ene talaar bvr hav daraad l bhiimaa te? tegeed odoo uragsh ni zoogood duusaj bgaam bishvv ed nar hujaagaas mongoon yaj oruulj irehvee gej ih tolgoi gashilgadag gesendee! belen mongiig beleneer ni oruulah gej ih orolddiim gesen shvvdee! odoo bvr avaad ideed tsadaad irsiim bishvv ed nar

Ардчилсан намын буруу. (February 14, 2015 2:52:03 pm )

Дөнгөж сая шинээрээ амьдралаа дахин зохиож байгаа “залуу” хархүүд энэ Мега төслийг хариуцуулсан АН өөрөө буруутай. Энхсайхан гуайд жаахан буруу бий.

Иргэн (February 14, 2015 10:52:15 pm )

Ашигт малтмалын ордыг ард түмэн 100 % өмчилж, төр 100 % эзэмшиж, хөрөнгө оруулагч 100 % ашигладаг. Олон улсын уул уурхайн эрх зүйн дагуу ашигт малтмалын ордыг ашиглах гэрээний үндсэн 3 төрөл байна. Үүнд: 1-рт, Роялти (роялти авна гэдэг нь мөн чанартаа ашигт малтмалын ордыг үнэлж, үнийг нь хөрөнгө оруулагчаас сар бүр суутган авах үйл ажиллагаа юм) болон татварт үндэслэгдсэн концессын гэрээ (энэ нь гадаадын буюу дотоодын хөрөнгө оруулагч хайгуул хийх, уурхайг барьж байгуулах, олборлолт хийх бүх зардлыг гаргаж борлуулалтаа хийгээд төрд асар өндөр хэмжээний роялти болон татвар төлөх гэрээ юм), 2-рт, Бүтээгдэхүүн хуваах гэрээ (энэ нь гадаадын буюу дотоодын хөрөнгө оруулагч хайгуул хийх, уурхайг барьж байгуулах, олборлолт хийх бүх зардлыг гаргаад олборлосон бүтээгдэхүүнээ хөрөнгө оруулагч, төр хоёр бараг тэнцүү хэмжээгээр хувааж аваад тус тусдаа захиран зарцуулах гэрээ юм), 3-рт, Уурхайн түлхүүр хүлээлгэн өгөх гэрээ (энэ нь гадаадын буюу дотоодын хөрөнгө оруулагч хайгуул хийх, уурхайг барьж байгуулах бүх зардлыг гаргаад бэлэн болсон уурхайг төрийн өмчийн уул уурхайн компанид хүлээлгэн өгөөд гаргасан зардлаа тухайн уурхайн бүтээгдэхүүний борлуулалтын орлогоос нөхөж авах гэрээ юм). Нэг уурхайд энэ 3 төрлийн гэрээний алийг нь ч хэрэглэхэд улсад орох орлого ойролцоо хэмжээтэй байх зарчмыг баримтладаг байна. Энэ эрх зүй нь дотоодын болон гадаадын хөрөнгө оруулалттай уул уурхайн бүх компанид адил үйлчилдэг байна. Манай ашигт малтмалын хуулийг олон улсын уул уурхайн энэхүү эрх зүйд нийцүүлэн үндсээр нь өөрчлөх шаардлагатай байна. Үүнийг УИХ нэн яаралтай хийх хэрэгтэй байна. Ингвэл уул уурхайг тойрсон эцэс төгсгөлгүй маргаан, хардалт, улстөржилт, газрын баялагийг дээрэмдэх үйл ажиллагаа нэг мөр цэгцлэгдэнэ.

Иргэн (February 14, 2015 10:52:51 pm )

Оюу толгойн асуудлыг шийдвэрлэх цорын ганц гарц нь Монгол улсад онц их хэмжээний хохирол учруулсан хэргээр гадаадын хөрөнгө оруулагчид болон гэрээ байгуулсан улс төрчдөд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх явдал юм. Ард түмнээ хууран мэхлэх, эрх мэдэл албан тушаалаа урвуулан ашиглах замаар Оюу толгой, Таван толгойн гэрээ гэгчийг байгуулж, Монгол улсад онц их хэмжээний хохирол учруулсан гадаадын хөрөнгө оруулагчид болон улс төрчид хэзээ нэгэн цагт эрүүгийн хатуу хариуцлага хүлээх бизээ.

Иргэн (February 14, 2015 10:53:17 pm )

Ардчилал, даяарчлал, олон ургалч үзэл, олон намын систем, залуу улс төрч, төр муу менежер, гуравдах хөрш, чөлөөт зах зээл, өмч хувьчлал, хувийн өмч, эрх чөлөө, газрын лиценз, гадаадын хөрөнгө оруулалт энэ бүхэн чинь буурай хөгжилтэй Монгол орны газрын хэвлийн баялагийг дээрэмдэж авахын тулд Америкуудын зохиосон үлгэр юм. Энэ үлгэрийг Ардчилсан нам 25 ярьж байна.

Иргэн (February 14, 2015 10:54:04 pm )

Манай улсын ард түмэн хэдэн мянган жилийн турш дангаар ноёрхох засаг төрийн дор зовж шаналж ирлээ. Сэтгэлдээ бодогдож буйгаа амаар гаргаж хэлдэгггүй, худлыг мэдэвч өөрийн биеийн аюулгүйг бодож худал хэлдэг, шийтгэл залхаалтаас зайлсхийж хууран мэхэлдэг, ийм маягаар худал хуурмаг байдал амьдралын хэвшил болж, төлөв тулхгүй байдал өдөр тутмын дадал хэвшилд нэвтэрч, ичдэг нэрэлхдэг хүн үгүй, нэгэн биеийн цэвэр ариун байдал бүгд арилж алга болон, чухамдаа эх орноо бодох энэ тэр үнэндээ байхгүй болсон байв (130 жилийн өмнө Японы их соён гэгээрүүлэгч Фукузава Юкичийн хэлсэн үг)

Иргэн (February 14, 2015 10:54:30 pm )

Улс төрийн хүч төдий зүйлээр ард түмнийг аварна гэдэг угтаа аюултай гэнэн сэтгэлгээ бөгөөд иймэрхүү үзэл аль ч үед газар авахдаа тун амархан байдаг. Асар их төлөөс төлж улс орноо өөрчилье гэж зүтгэвч ард түмний сэтгэл өөрчлөгдөж хувирахгүй л бол хувьсал өөрчлөлт барагтай бол үр дүнгээ өгөхгүй билээ. Ард түмэн чадалтай байвал улс төр ч чадалтай болдог, ард түмэн үл мэдэх хийгээд ялзрал доройтлоос сугарч гарч чадахгүй бол авилгач улс төр хүрээгээ тэлдэг. Төр улсын үнэ цэнэ агаад хүчин чадал нь улс орны систем бус ард түмний чанараар хэмжигддэг ажгуу. Ямарч агуу үзэл санаа гаргаж тавьлаа ч ард түмэн түүнийг нь дагахгүй бол улс төр нь энгийн олон түмний түвшинд хүртэл доош ордог. Нөгөө талаас ард түмэн тэргүүний байвал ямар ч балмад мунхаг улс төрийг өөрийн хэмжээнд хүртэл дээш татаж нийцүүлдэг. Өөрөөр хэлвэл ард түмний бүхий л чанар тэр орны улс төрийн чанарыг тодорхойлдог юм. Өөрөө өөртөө туслаж, өөрийгөө аваръя хэмээх оюун санаа л хүмүүсийг хэзээд зоригжуулж өөдрөг болгож байдаг. Өөртөө туслахын ухаан нь тэр улсын бүх ард нийтийн онцгой шинж болж чадаж байна уу, үгүй юу гэдэг нь нэгэн улсын хүчийг харах хамгийн зөв хэмжүүр болдог. /Самуэл Смайлс/