Оросын ТНТ телевизээс зохион байгуулж буй “Зөн билгийн тулаан-12” нэвтрүүлгийн оролцогч Монголын удган Г.Түдэвт Москвад ажиллаж, амьдарч буй монголчууд хандан өөрсдийнхөө амьдралын заяа төөрөг, ирээдүйн талаар асууж сонирхохыг хүссэн ч тус телевизийнхэн түүнтэй уулзуулах боломжгүй гэсэн хариу өгчээ. Учир нь хамтын ажиллагааны гэрээ ёсоор тухайн нэвтрүүлэгт  оролцож байх үедээ зөн билэгтнүүд ямар нэгэн гадны хүмүүстэй харьцаж, “үзэж, харах”-ыг хориглоно гэсэн заалт байгаа ажээ. Нөгөөтэйгүүр, тэдний амьдарч буй газрын байршлыг маш нууцалж байгаа нь зөн билэгтнүүдийн аюулгүй байдлыг хангахтай шууд холбоотой юм. Удган Түдэв “Зөн билгийн тулаан”-д хэрхэн оролцож байгаа талаар зарим нэг сонирхолтой мэдээллийг хүргэе.

Эхний сорилтоор зөн билэгчид “Алтан гарт Сонька”-гийн булшны хөшөөн дээр очих үед тэднийг тус газар нүдийг нь боож хүргэсэн бөгөөд сорилт дуустал тэрхүү боолтыг авахыг зөвшөөрөөгүй билээ. Нүдээ боолгосон Түдэв удган хаана байгаагаа харж чадахгүй тул бие нь яагаад эвгүйрхээд байгааг ойлгохгүй байлаа. Тэрээр сэтгэл санаагаа төвлөрүүлж тэв тэнгэртэйгээ харилцсаны эцэст тэрхүү булшны хөшөөг нэлээд тодорхой дүрслэн хэлж хэн нэгэн эмэгтэйд зориулан босгосон гэж өгүүлэв. Оршуулгын газрын уур амьсгал түүний дотрыг бачууруулж байсан тул тэрээр тухайн эмэгтэйн талаар ярихыг хүсэхгүй байлаа. Харин хоёр дахь сорилтоор оролцогчид нэгэн жирийн гэр бүлийг тойрсон үхлийн нууцыг тааж хэлэх учиртай байв. Тэрхүү удмын бүхий л эрчүүд нь долоон жилийн зайтай ямар нэгэн аймшигт хүчирхийллийн улмаас нас барж байжээ. Уг сорилтод нэг бус хүүхдээ алдсан ээж, охин хоёр хүрэлцэн иржээ.
Харин эдүгээ тэдний гэр бүлд үлдсэн сүүлчийн эр хүн болох бяцхан Максимыг алдахаас тэд айж байгаа аж. Зөн билэгчдэд нас барсан бүх эрчүүдийн гэрэл зургийг үзүүлэхэд тэд гэрэл зураг дээрх хүмүүс өөр хоорондоо ямар холбоотой болохыг хэлэх ёстой байлаа. Түдэв удган гэрэл зураг дээрх гурван эрэгтэйг бөөгийн онгодоо дамжуулаагүйгээс болж нас барахад хүрчээ гэж үзэв. (Тэдний удамд өөрийн угаа өв уламжлуулан дамжуулаагүй бөө байсан аж). Харин бусад гэрэл зургийн хувьд тэр хүмүүс амьд байгаа боловч нэг их сайнгүй яваа гэж тэрээр ташаа хэлсэн байна.
Ө.Гонгор (www.wikimon.mn)