Бид хэнээр Хууль зүйн салбарыг гурван удаа удирдуулсан юм бэ. Үнэн хэрэгтээ бид ч биш тухайн үеийн Засгийн газар томилоод Ерөнхийлөгч нь батлаад байсан хэрэг л дээ. Ингэж хэлэх болсон шалтгаан нь хоёр хоногийн өмнө Нийслэлийн шүүхээс гаргасан шийдвэртэй хол­боотой юм. Эдүгээ УИХ-ын гишүүн Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн сайдаар ажиллаж буй Х.Баттулга тухайн үеийн ХЗДХ-ийн сайд Ц.Ням­доржийг өөрийг нь гутааж гүтгэсэн гэх үн­дэслэлээр өнгөрсөн оны дөрөвдүгээр сарын 2-нд шүүхэд хандсан.

Дээрх асуудал нэг жил гаруйн хугацаанд үргэлжилж  анхан шатны болон нийслэлийн шүүхээс “Ц.Нямдорж нь Х.Баттулгаас уучлал гуйх ёстой” гэсэн шийдвэрийг удаа дараа гаргасан билээ.  Гэвч тэрбээр уучлал гуйсангүй. Өөрөө тайлбарлахдаа “Х.Баттулгаас ууч­лал гуйлаа гээд надаас юу ч унахгүй. Гэхдээ төрийн болон шүүхийн дампуурал,  захиалгат шүүх эндээс харагдаж байна” гэсэн. УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдоржийн хувьд  хууль,  шүүхийн  бай­гууллагыг ингэж  тодорхойлон ард түмэнд сурталчлах эрх бий юү гэдэгт олон нийт эргэлзэж дургүйцсэн нь ч нууц биш.

Хамгийн сүүлд уржигдар шүүхээс Ц.Нямдоржид Х.Баттулга гэдэг хүнийг гүтгэснийхээ төлөө анх хэвлэлийн бага хурлаар илэрхийлсэн тэр аргаараа хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр дамжуулан түүнээс уучлал гуйхыг даалгасан байна. Энэ бол шүүх байгууллагын шийдвэр, албан даалгавар. “Монгол төрийн, Монголын шүүхийн сүүлчийн могикан” мэтээр өөрийгөө тодорхойлдог Ц.Нямдоржийн хувьд ийнхүү зөрүүдлэх, хийрхэх, шүүхийн шийдвэрийг үл хүндэтгэх нь зохимжтой харагдахгүй байна.

Үнэн хэрэгтээ төмөр замын нууц гэрээ гэгчийг дэвэргэн худлыг үнэн хэмээн мянгантаа ярьсан ч төмөр замын талаар баримтлах бодлогоо УИХ баталсан. Тэр нууц гэдэг гэрээ нь одоо ч сэтгүүлчдийн гар дээр орчуулгатайгаа хамт байдаг юм. Засгийн газар ч Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөмжийн дагуу үйл ажиллагаагаа явуулж эхлээд байгаа билээ. Өнөөдөр төмөр замын шинэ төслийг хэн хамгийн их эсэргүүцэж байгааг ажиглахад Ц.Нямдорж, М.Энхсайхан нар хамгийн түрүүнд нэрлэгдэх биз ээ. Гэтэл тэд нэгнийхээ эсрэг үгийн мууг сонгон байж дайрч довтолсон бүх ярилцлага архивт бий. Харин Н.Энхбаярын эсрэг, төмөр замын шинэ төслийн эсрэг үзэл бодол тэднийг нэгтгэж байгаа юм болов уу даа.

Ц.Нямдоржийн хуулийг, шүүхийг төдийгүй хуульчийг, шүүгчийг үл хүндэтгэх “онцгой” чанар олон нийтэд нэг бус удаа ажиглагдсан билээ. Энд нэг жишээ дурьдъя. “Шонхор” суваг телевизийн “Ярил­цах танхим” нэвтрүүлэгт тэрбээр нэгэнтээ оролцсон юм. Түүний яриаг эдүгээ дахин сонсоход “На­рангэрэл гэж нэг юм…Өөрийгөө Монголын нэг номерын хуульч гэж үздэг юм.Нарангэрэл нэг номерын хуульч биш л дээ, зайлуул…Засан хүмүүжүүлэх хөдөлмөрийн хууль гэж ганц хууль дээр л наяад оны дундуур ажилласан юм” гэхчлэн басамжилсан өнгө аястай үг хэллэг хөврөх аж. Тэр мэргэжил нэгтнээ ч ийн гоочилдог, үл тэвчдэг нэгэн. Мөн энэ ярилцлагын үеэр Х.Баттулгаас уучлалт гуйх талаар асуусан. Тэгэхэд “Манай шүүх явдалтай шүүх шүү. Тэр нууц гэрээг хааш нь нуучихаад уучлал гуйлгах гээд байна вэ” гэжээ. Тэгээд “Гол сэдэв рүүгээ оръё” гээд бултчихаж. Аргагүй л дээ, УИХ-ын сонгуулийн сурталчилгаа дуусах сүүлчийн мөчид хийсэн ярилцлага учраас сэдэв үнэхээр өөр байсан. Гэвч үүнээс хойш бараг нэг жил болох гэж байна.

Одоо тэр улс төрийн хийрхлээ орхиод, хуулиа хүндэтгэх цаг болсон биз ээ гэж найдаж байна. Тэр тусмаа сэтгүүлчийн хувьд “Монголын хамгийн шударга хүн” гэж өөрийгөө тодорхойлдог Ц.Нямдоржийн Х.Баттулгаас уучлал гуйсан улс төрийн “том” соёл, шүүхийн өмнө хүлээсэн албан даалгаврыг биелүүлэх мөчид гэрч нь болж үлдэхийг хүснэм.

У.Оргилмаа