Монгол Улсын зүүн хязгаар, Дорнод аймаг дахь Гаалийн газрын түүхт ойн баярын өдрүүд тохиож байна. Домогт Хэрлэн мөрний ай сав газарт өндөр үүдээ дэлгэж байсан тус Гаалийн газар нь өдгөөгөөс 105 жилийн өмнө Богд хаант засгийн газрын тушаалаар байгуулагдаж, энэ цагаас хойш тасралтгүй улсын төсөвт ихээхэн хэмжээний орлого төвлөрүүлж ирсэн бахдам амжилттайгаар ойн баяраа угтаж байна. Эх орны бүтээн байгуулалт, хөгжил цэцэгжилтэд нэгэн зууныг даван үнэтэй хувь нэмрээ оруулж ирсэн зүүн хязгаарын Гаалийн хамт олны хувьд хийсэн бүтээсэн зүйлтэй бахархан дуурайх үйлстэй байгууллага гэдгийг орон даяар мэдэх билээ. Түүхийн шаргал хуудас сөхвөл Богд хаант засгийн төлөөний түшмэд 2012 оны есдүгээр сард Дорнодын цэнхэр хязгаарт хүрэлцэн ирснээр зүүн хязгаарын хил гаалийн алба буйраа зассан гэдэг.
Энэ үеэс Богд хаант засгийн газрын бодлогыг хэрэгжүүлэх зорилгоор хилийн хязгаараар зорчин ирж байгаа, мөнхүү гадагшаа гарч байгаа ачаа таваарт хяналт тавьж, тодорхой татвар төлүүлж эхэлснээр өнөөдөр жилдээ арав орчим тэрбум төгрөг улсын төсөвт төвлөрүүлдэг байгууллага болон өсч өндийжээ. Тухайн цагийн ӨвөрМонголын хошууд, Хөлөнбуйр аймаг Богд хаант засгийн бодлогыг хүлээн зөвшөөрч орлого татвараа өгдөг болсноор энэ их айлын үйл ажиллагаа өргөжиж ирсэн аж. “Татвар буй дор төр оршино” хэмээсэн үгийг утгаар нь хэрэгжүүлэхийн зэрэгцээ “Буяныг гаргахгүй бузрыг оруулахгүй” гэсэн үнэт зүйлстэй энэ хамт олон өдгөө хүрээгээ тэлсээр 70 орчим ажилтантай болжээ. Тэр ч утгаараа үйл ажиллагаандаа үргэлж шинэчлэл хийж, өдгөө хамгийн сүүлийн үеийн дэвшилтэт технологиор байгууллагаа шинэчилж чадсан байна.
Нэгэн цагт дайны гал дүрэлзэж дарийн утаа манарч байсан энэ хязгаарт юу юунаас өмнө хил гаалийн хатуу чанга хяналт чухал байсан мэдээжийн хэрэг. Нөгөө талаар үржил шим сайтай энэ бүс нутагт газар тариалан хөгжиж, улмаар газрын тос олборлохоос эхлээд олон чухал үйл ажиллагаа явуулж, импорт, экспортын бараа таваар хамгийн ихээр зорчдог газрын нэг болоод уджээ. Тиймдээ ч зүүн хязгаарын гаалийн алба хаагчид өргөсөн тангарагтаа үнэнч зүтгэсээр энэ их айлыг өдий зэрэгт хүргэсэнд эргэлзэх хэрэггүй. Цаад агуулгаар нь авч үзвэл тэд хилийн албатайгаа хамтран улс үндэстний аюулгүй байдлыг сахин хамгаалж буй нэг чухал байгууллага бол яах аргагүй мөн.
Ямартай ч амжилт бүтээлийн дүүрэн олз омогтой 105 насныхаа ойн баярыг өргөн дэлгэр тэмдэглэж байгаа Дорнод аймаг дахь зүүн хязгаарын Гаалийн байгууллагын ажилтан алба хаагчид болон үе үеийн гаальчдад баярын мэндийг дэвшүүлэн цаашдынх нь ажил үйлсэд арвин их амжилтыг хүсэн ерөөе.
Шуурхай.мн
Холбоотой мэдээ
-
tt (September 11, 2017 10:54:48 am )
bayarin mend
-
Anonymous (September 12, 2017 5:36:07 pm )
BITVV HUJAA OROOD IRTSEN DORNODIIG EZELTSEN BAINA GENE !!! YAGAAD WE ? HUUJ GARGAACHEEE MALNUUDAA !!!!!!!
-
Зочин (September 13, 2017 5:09:17 pm )
Хөх монголын хөх тугийг мандуулъя.
1.Хөх Монголын хөх тугийг мандуулъяа.
Åð íü õ¿íèé ñýòãýëãýýíä ýíý òýíä óëààí þì áàéíà ãýâýë þóíû ò¿ð¿¿íä öóñ ë ñàíààä îðäîã.Òýõýýð ìàíàé òºðèéí äàëáàà óëààí õºõ óëààí ãýýä óëààí ºí㺠íü õî¸ð äàõèí èõ áàéäàã.Óëààí òóã áîë öóñò òýìöëèéí áýëýãäýë ãýæ êîìèíòåðíýýñ ÌÀÕÍ-ä çààæ ºãñºí ºíãº.
Ò¿¿íýýñ áèø Ìîíãîëûí òóã äýýð ¿åä õºõ ºíãºòýé øàð çàëààòàé áàéñàí. Ýíý öóñò òýìöëèéí áýëýãäýë áîëñîí ºíãºíèé ¿ðýýð 1922 îíîîñ ýõëýí/ Áîäîî.Äàíçàíãààñ ýõëýýä/ àëü ýðäýì áîëîâñðîëòîé ãýñíýý óñòãàõ öóñò òýìöëýý êîìèíòåðíèé çààâðààð ÌÀÕÍ ýõë¿¿ëñýí. Îäîî öóñò òýìöýë ìàíàéä ãàðàõã¿é. Òýðòýý 1990 îíû øèð¿¿í òýìöëèéí ¿åä ÷ íýã ÷ õ¿íèé õàìðààñ öóñ ãàðãàëã¿é àðä÷èëñàí õóâüñãàëûã ºðí¿¿ëæ ÷àäñàí.Òýõýýð îäîî öóñò òýìöëèéí áýëýãäýë áîëñîí óëààí,хөх,улаан òóãèéã õàëæ Õºõ Ìîíãîëûí “Õºõ,улаан ,хөх” òóãèéã ìàíäóóëæ ò¿¿í äýýðýý алтан соёмбоо эхний хэсэгт тавьж áолно. Óëààí ºí㺠áîë êîììóíèçìûí ºíãº.Ýíý ºíãºíººñ ñàëàõ äóðã¿é õ¿ì¿¿ñ ÷ áàéõûã ¿ã¿éñãýõã¿é. Ãýõäýý îäîî ÿìàð÷ ãýñýí öººðñºí áàéõ. ¨ñòîé ºíºº ñîö íèéãýìèéí ¿åä íýã äàðãà “Õóâüñãàëûí æèë¿¿äýä ÷ºòãºð ýðñ öººðñºí” ãýñýí þì ãýíýëýý ãýñýí ÿðèà ãàð÷ áàéñàí øèã.ßìàð÷ ãýñýí òºðèéí äàëáààã ººð÷ëºõ öàã íü áîëñîí áàéíà. Нэгэнт л ардчилалыг эргэлт буцалтгүй сонгосноос хойш хувьсгалын улаан өнгөө багасгаж ,ардчилалын цэнхэр өнгийг ихэсгэх хэрэгтэй бусуу?. Áàñ íýã õóâèëáàð íü ̺íõ õºõ òýíãýðèéí áýëýãäýë áîëãîæ ÕªÕ òóãàí äýýð íàðûã íàéìàí òèéø íü öàöðàãòàé õèéæ áîëíî. Òºðèéí òóã õààøàà õàðæ áàéñàí ÷ òîëãîé íü ººäºº ,óðóóãàà õàðëàà ãýõ àñóóäàë ãàðàõã¿é ñàéí òàëòàé. Îðîñ áîëîí õóó÷èí Ñîö ãýãäýæ áàéñàí îðíóóä òºðèéí äàëáààãàà ñîëüñîíûã ìàíàé ýðõýì¿¿ä àðàé ìýääýãã¿é þì áèø áèçäýý. Ò¿¿ãýýð çîãñîõã¿é óëñûí áàÿð íààäìàà Èõ ìîíãîë óëñ áàéãóóëñàí 1206 îíîîñ тоолон тэмдэглэх хэрэгтэй. Манжийн захиргаанд байсан үед ч Монгол улс гэж л байсан. 1911 îíä Áîãò õààíò Ìîíãîë óëñûã áàéãóóëàí óëñûí äýýä, äîîä õî¸ð õóðàëòàé ¸ñòîé àðä÷èëñàí óëñ áàéãóóëñàíûã 1921 îíä Óëààí îðîñûí íºëººãººð óñòãàí 70 æèë òîòåëåòð äýãëýìýýð çàìíààä àðä ò¿ìíýý áààõàí åã¿¿òãýýä 1990 îíä àðä÷èëñàí õóâüñãàëûã ºðí¿¿ëсэн. Тэгээд 1911 îíûõîî үе шиг àðä÷èëñàí òºðòýé íèéãýìýý áàéãóóëñàí ø¿¿ äýý .Ãýõäýý îäîî ÷ ãýñýí 1911 îíûõ øèã 2 òàíõèìòàé õóðàëòàé áîëæ ÷àäààã¿é áàéãàà íü ìàíàé äýýäñ¿¿ä òýð ¿åèéí ýõ îðîí÷ ç¿òãýëòí¿¿äèéí õýìæýýíä ñýòãýæ ÷àäààã¿éë áàéãààãèéíõ þì даа.
2. Óëñûí íèéñëýëèéã Õàðõîðóìä øèëæ¿¿ëüå.
Ìîíãîë îðîí øèã óóäàì ãàçàð íóòàãòàé õ¿í àì öººí óëñ äýëõèéä áàéõã¿é áàéõ.Ãýòýë áèä ãàçàð õàâ÷ñàí þì øèã ãàíö íèéñëýëäýý øàâààðàëäàæ áàãòàæ ÿäàí öóõàëäàæ ,àëãà äàðàì ãàçðûí òºëºº äàéòàõ íü õîëã¿é õýð¿¿ë ìàðãààí ¿¿ñãýæ áàéíà. Áàñ àðä ò¿ìýíä õ¿ðýõ á¿õ ë òºðëèéí ¿éë÷èëãýý õ¿ðýõã¿é,õ¿í àìûí ºñºëòèéã ã¿éöýõã¿é áàéíà. Ñóðãóóëü öýöýðëýã, ýìíýëýã, àæëûí áàéð ,îðîí ñóóö õ¿ðýëöýõã¿é Ẻí àñóóäàë áîëæ áàéíà. 2013 îíû 11-ð ñàðûí 12-íèé ìýäýýãýýð Ìîíãîë óëñ àãààðûí áîõèðäëûí õýìæýýãýýð äýëõèéä õî¸ðäóãààðò áè÷èãäëýý ãýñýí ìýäýý ÿâñàí. Äýëõèéí õýìæýýíä õ¿í àìûíõàà ñóóðüøëààð õàìãèéí ºðãºí äýëãýð íóòàãò òàðõàí ñóóðüøäàã õýìýýí íýðëýãäýæ, óóäàì ñàéõàí îðîí, àãààðûí õàìãèéí öýâýð àðèóí îðîí ãýýä áàéñàí íü ÿàãààä èéì áîë÷èõîâ. Ýíý áîë Óëààíáààòàðò á¿õ õ¿ì¿¿ñýý øàâóóëæ, Óòààíáààòàðûíõàà ºí㺺ð á¿õ ìîíãîë îðíûã ¿íýë¿¿ëæ áàéãàà ¿å ¿åèéí óëàìæèëæ èðñýí àð÷ààã¿é òºðèéí, àð÷ààã¿é óäèðäëàãóóäûí, ãàé, ëàé ëàí÷èã.
Òýõýýð ýíý áàéäëààñ ãàðàõ ãàíö àðãà áîë óëñûí íèéñëýëèéã Õàðõîðèíä øèëæ¿¿ëýõ õýðýãòýé. Õàðõîðèíä øèëæ¿¿ëëýý ãýýä îäîî Óëààíáààòàðò áàéãàà áàðèëãà áàéøèíã íóðààæ çººíº ãýñýí ¿ã áèø. Øèíýýð áàðèõ áàðèëãà áàéãóóëàìæ,ñóðãóóëü ýìíýëýã, îðîí ñóóöàà Õàð õîðèíä áàðèíà ãýñýí ¿ã. Óëààíáààòàð áîë ¿éëäâýð õóäàëäàà ,îëîí óëñûí çàì òýýâðèéí òîì òºâ ë áàéíà áèç.Øèíý íèéñëýëä ÿìàð íýã àæ ¿éëäâýðèéí öîãöîëáîð áàéõã¿é çºâõºí ¿éë÷èëãýýíèé, õ¿íñíèé áîëîí õºíãºí ¿éëäâýðèéí áàéãóóëëàãóóä ë áàéíà ãýñýí ¿ã.Òýãñýí öàãò Óëààíáààòàð ãýõ Óòààíáààòàðòàà øàâààðàëäàæ öóõàëäàõã¿é îäîî äóòàãäàëä îðîîä áàéãàà îðîí ñóóö, çàì òýýâýð ãýýä á¿õ àñóóäàë õýâèéí áîëíî. . Åð íü äýëõèéí òîì óëñóóä íèéñëýë õîòäîî áóñàä òîì õîòóóäààñàà öººí õ¿í àìòàé áàéäãèéã áóñàä óëñûí æèøýýíýýñ õàðæ áîëíî.
Òýðòýý íýãýí öàãò îëîí óëñàä àëäàðòàé Их Монгол улсын нийслэл ãî¸ìñîã õîò áàéñàíûã ñýðãýýí “ Õàðõîðóì”ãýæ íýðëýõ õýðýãòýé. Õàðõîðóì áîë Ìîíãîë íóòãèéí ãîë öýãò øàõóó íóòãèéíõàà äóíä÷èéã îëñîí çºâ ãàçàð. ßëàíãóÿà áàðóóí àéìãèéíõàíä îäîîãèéí íèéñëýëýýñ 400 ãàðóé êì îéðòîíî ãýñýí ¿ã, ýíý áîë çàðäàë ÷èðýãäýë ¿ëýìæ áàãàñàõ ñàéõàí áîëîìæ. Îäîîãèéí çàñãèéí ãàçðûí äýâø¿¿ëýýä áàéãàà àéìàã á¿ðò 1000 àéëûí îðîí ñóóö, 200 àéëûí õàóñûí 50%-ã Õàðõîðóìä áàðèõ õýðýãòýé.̺í Óëààíáààòàðò áàéãàà ìàøèí, õàøàà áàéøèí,¿éëäâýð àæ àõóé çýðýã ¿ë õºäëºõ õºðºíãèéí òàòâàð ,áàðàà ìàòåðèàëûí ¿íý õºäºº îðîí íóòãààñ àðàé èë¿¿,íèéñëýëýýñ àëñëàãäñàí àéìàã ñóìûí àðä èðãýäýä, ¿ë õºäëºõ õºðºíãèéí òàòâàð ìàø áàãà áóþó á¿ð àëñëàãäñàí ãàçàð òàòâàðã¿é áàéñàí ÷ áîëîõ àðãà õýìæýý àâàõ õýðýãòýé.
3 Comments