Хэрэв манай улс Хятадаас 4.2 тэрбум ам.долларын зээл оруулж ирэхээр болвол бид тэдэнд хүссэн хүсээгүй хариу барих шаардлага үүснэ. Чухам харин ямар хэлбэрээр вэ гэдэг дээрээ сайтар зөвлөлдөж, ухаалаг шийдвэр гаргах хэрэгтэй болох болов уу. Хятадуудын тухайд мэдээж биднээс эргүүлээд мөнгө гуйхгүй. Харин стратегийн чанартай шийдвэрүүдийг манай улстөрчдөөд гаргуулахыг хүсч болох юм. Тухайлбал, Хятадын төрийн өмчийн  “Bank of China”-г Монголд оруулж ирэх асуудал Хятадуудын хувьд өнгөрсөн хугацаанд нэлээд хүлээлт үүсгээд байгаа. “Bank of Сhina”-ийн Монгол дахь төлөөлөгчийн газраас сонгуулийн дараа бүрэлдсэн шинэ парламентын гишүүдэд хамтран ажиллахыг урьсан албан бичиг илгээсэн талаар өмнө нь мэдээлж байсан билээ. Тус банкны тухайд хятадын төрийн мэдлийн банк гэдэг утгаараа, ороод ирвэл Монголын эдийн засагт стратегийн чухал нөлөөтэй төслүүдийг санхүүжүүлэх замаар үндэсний аюулгүй байдалд асуудал дагуулна гэх байр суурийг илэрхийлэгсэд эхнээсээ цөөнгүй байгаа.Ер нь бол манай улсад гадны 4-5 банк төлөөлөгчийн газраа нээгээд, үйл ажиллагаа явуулж байгаа аж. Банкны тухай хуулиар хамгийн багадаа нэг жил Монгол Улсад төлөөлөгчийн газраа нээсний дараа салбараа нээх бололцоо байдаг. Гэхдээ дотоодын банкуудад учирч болох эрсдлийг хамгаалах үүднээс Банкны тухай хуулиндаа өөрчлөлт оруулах шаардлагатай байгаа гэдгийг, гадны банкууд ихэвчлэн хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр манайд үйл ажиллагаа явуулах сонирхолтой байдаг гэдгийг сангийн дэд сайд хэлсэн байгаа. Түүнчлэн Сангийн яамнаас  тэдгээр саналуудыг судлаж үзээд, Монголбанкны зүгээс санал авахаар албан тоот хүргүүлсэн талаар хэлсэн байна. Гэхдээ энд тодотгоход, манайд санал тавиад байгаа банкуудаас тухайн улсын төрийн өмчийн банк гэдгээрээ “Bank of Сhina”  ялгарч байгаа гэдгийг хэлэх хэрэгтэй байх. Түүнчлэн Монголбанкны Мөнгөний бодлогын зөвлөлийн хараат бус гишүүнээр саяхнаас ажиллаж эхэлсэн Ч.Хашчулуун өмнө нь уг асуудлаар байр сууриа илэрхийлэхдээ “Хэрвээ салбараа нээх гэж байгаа банк нь арилжааных бол энэ нь асуудалгүй. Тэнд жам ёсны, зах зээлийн эрүүл өрсөлдөөн явна. Тийм учраас бид салбараа нээх гэж байгаа банк нь гадаадын төрийн мэдлийнх бол Монголын нийгэм, эдийн засагт хэрхэн нөлөөлөхийг илүү анхаарч судалсан. Ерөнхийдөө аюултай, сөрөг үр дагавар нь илүү байна гэж дүгнэсэн. Хамгийн аюултай нь ямар ч улсын төрийн банк Засгийн газрынхаа бодлогоор ажилладаг учраас манай улсын мөнгөний бодлого, төр засгийн шийдвэрт захирагдахгүй, үл хамаарах шинж нь давамгайлна. Гадаадын төрийн мэдлийн банк салбараа нээснээр ямар чиглэлд хөрөнгө оруулалт хийх, ямар компаниудад зээл өгөх вэ гэдэг дээр манай талаас зөвшөөрөл авалгүй, асуулгүйгээр зээлээ өгөөд явах бүрэн боломжтой. Ингэснээр Монгол Улсын стратегийн салбаруудад гаднын төрийн нөлөөтэй зээлийн хэмжээ үлэмж нэмэгдэх магадлал өндөр болно.Ялангуяа дотоодын банкууд гаднын төрийн мэдлийн томоохон банктай өрсөлдөх чадвар нь сул байгаа энэ үед. Жишээ нь, 2013 оны байдлаар банкны салбарын зээлийн өрийн үлдэгдлийн 80 орчим хувь нь нэгээс дээш  жилийн  хугацаатай зээлд, эх үүсвэрийн 47 хувийг хугацаагүй болон харилцах дансны үлдэгдэл эзэлж байв. Үүнээс гарахад манай банкуудын хувьд урт хугацааны санхүүжилт олгох боломж бага байгаа нь стратегийн хөрөнгө оруулалтыг дэмжиж ажилладаг гаднын банкны салбартай өрсөлдөх боломж хязгаарлагдмал гэж үзэхэд хүргэж байна.” хэмээн хэлж байсан. Ийм өнцгөөс харж байгаа эдийн засагчид цөөнгүй бий.

За харин бидний тухайд эдийн засгийн хүндрэлийнхээ ард гарах гээд Хятадуудаас мөнгө авлаа гэхэд эргэн барих хариу нь юу байх вэ, “Bank of Сhina”-гаа тэд улам хүчтэй зүтгүүлэх гэвэл ямар хариу өгөх вэ гэдэг асуудал гарч ирж байгаа юм.

Эх сурвалж: Шуурхай.мн