Сонгуульд нэр дэвшихийн тулд эхлээд намынхаа босго татварыг төлөх хэрэгтэй гэдэг. Энгийнээр хэлбэл намдаа хандив өгч байж, нэр дэвшигчээр бүртгэгдэх эхлэлээ тавих боломж нээгддэг гэсэн  үг. Тэгвэл АН-ынхан анхан шатны байгууллага буюу аймаг, дүүрэг,  нийслэлээс 2016 оны сонгуульд нэр дэвшигчдээ тодруулахдаа 100 сая төгрөгийн татвар авахаар болжээ. Тухайлбал, Баянзүрх дүүргийн АН гэхэд УИХ-д нэр дэвшигчээс 100 сая төгрөгийн татвар авах шаардлага тавьж байгаа аж.

За ер нь бол манай тухайд Сонгуулийн санхүүжилтын асуудал аминд тулсан чухал асуудал болоод байгааг судлаачид хэлдэг. Учир нь сүүлийн жилүүдэд хийгдэж буй энэ чиглэлийн олон судалгаануудаас харахад том хэмжээний, улс төрийн авлигын асуудал доод түвшний авилгын асуудлаас ч илүү аюултай болж, үндэсний аюулгүй байдалд нөлөөлөх хэмжээний болчихсон, үүний шалтгаан нь сонгуулийн санхүүжилт болоод байгааг хэлдэг.

АТГ-ын авлигын түвшин тогтоох хоёр жилийн судлагаанаас үзэхэд авилга ихтэй салбар нь улс төрийн нам, улс төрийн хүрээн дэх авлигын шалтгаан нь  улс төрийн санхүүжилт, сонгуулийн санхүүжилттэй холбоотой харагдаж байгаа аж.  Парламентад суудалтай намууд томоохон компаниуд, бизнесийн бүлэглэлд зориулж бодлого, хууль, шийдвэр гаргаж байгаа нь үүний тод илрэл гэдгийг хэлж байгаа юм. Тиймээс сонгуулийн санхүүжилтийн асуудлыг шинээр, иж бүрэн, цогцоор харахгүй бол улсын тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдлын хэмжээнд яригдах нь. Гэхдээ энэ зөвхөн монголын хувьд бус, олон улс орон ийм асуудалтай нүүр тулж байна. Үүнийг хэтэрхий муу зүйл мэтээр хүлээн авч бас болохгүй л дээ. Шийдээд, сайжруулаад, сонгуулийн хуулиа шинэчлээд явах боломжтой гэдгийг судлаачид хэлдэг юм.

Б.Тамир

Эх сурвалж: Шуурхай.мн