Харин тоог тоо биш болгох, том мөнгөн дэвсгэртийн сураг дуулгаад буцаагаад халааснаас нь “дээрэмдэж” авах башир аргыг ч тэд мөн л энэ удаад нарийн тооцоолжээ. Өөрөөр хэлбэл, манай нам л ард түмэнд таалагдаж, сонгогчдын саналыг авч байвал улсын эдийн засагт галав юүлсэн ч хамаагүй гэсэн хоноцын сэтгэлээр “шинэ” Засгийн газар иргэндээ хэдийнэ хандаад эхэлжээ. Үүнийг орон нутгийн сонгууль угтсан АН-ын популизм гэж харж буй эдийн засагч олон бий. Үнэндээ Засгийн газрын өргөн барьсан төсвийн төслийг ажиглахад ирэх жилүүдэд Н.Алтанхуягийн бүрдүүлсэн танхим хэлбэрийг нь буруу тал уруу нь өөрчилсөн “Улаан загалмай”-н байгууллага болох ерөнхий дүр харагдаж байна.

    Уг нь хүүхэд бүрт сар бүр 20 мянган төгрөг олгоно гэдэг бол ясны шөлөөр ходоодоо дүүргэж буй айл өрхөд ихээхэн дэм болох нь ойлгомжтой. Бага насны дөрвөн хүүхэдтэй өрх айл энэ мөнгөөр сарынхаа хэрэгцээнд шаардлагатай гурил, ургамлын тос, давс, цай, хоол амтлагчаа торохгүй базааж дөнгөнө. Ингээд үзэхээр хүүхэд бүрт олгох 20 мянган төгрөг бол бага мөнгө яав ч биш. Харин үүнийг хэрхэн үр ашигтай түгээх, ямар арга хэлбэрийг сонгохоос бүх зүйл шалтгаалахаар болоод байна. Тэгвэл эрх баригчид ирэх дөрвөн жилийн хугацаанд хүүхэд бүрт 20 мянган төгрөг олгох нэртэй боловч үнэн хэрэг дээрээ 3000 хүрэхтэй үгүйтэй төгрөгийн халамжийг нэг хүүхдэд өгөх шийдвэр гаргажээ. Учир нь хүүхдийн нэрийн данс уруу сар бүр 20 мянган төгрөг орох хэдий ч цэцэрлэгийн хүүхдийн хоолны тал зардлыг эцэг эх даахаар “Хүүхэд” гэсэн гол бодлого нь алга болчихож байгаа юм.

    Энэ бол эрх баригчдын хүүхдээр далимдуулж, тэдэнд “юм” өгсөн дүр үзүүлэх гэсэн мэргэн санаа байхаас зайлахгүй. Өөрөөр хэлбэл, Засгийн газар зүгээр л мөнгө угаагчийн ажил хийж байна хэмээн ойлгоход ч болно. Тэгээд ч өмнө нь болоод байсан цэцэрлэгийн хүүхдийн хоол яагаад гэнэт болохоо байсан бэ гэсэн асуултад бүрэн дүүрэн хариулт өгөх хүн одоогоор алга. Мөн мэргэжлийн байгууллагаас цэцэрлэгийн хоолны мөнгийг хориглосон дүгнэлт ч гараагүй. Тодруулбал, журамд зааснаар нэг хүүхэд өдөрт 1600 төгрөгийн хоол идэх ёстой. Үүнийг ажлын 22 хоногт үржүүлээд голчийг нь олохоор 17200 төгрөгийг цэцэрлэгийн нэг хүүхэд сарынхаа хоолонд зарцуулах тооцоо гарч байгаа юм.

    Тиймээс хүүхдийн нэрийн дансанд сар бүр 20 мянга биш ердөө л 2400 төгрөг орох нь. Энэ нь манай Засгийн газар хүүхэд бүрт сар бүр 20 мянган төгрөгийг баруун гараараа өгөөд зүүн гараараа булаагаад авч байгаатай яг адилхан. Ингэснээрээ одоогоос найман жилийн өмнө буюу 2004 онд хүүхэд бүрт олгож байсан халамжтай яг ижилхэн болж байгаа юм. Тооны хувьд шүү дээ, чанарын хувьд бол үгүй юм. 2004 онд хүүхэд бүрд 3000 төгрөг төрөөс олгож байхад монгол төмс кг нь 250, талх 280, махны дундаж үнэ 2800 төгрөг байжээ. Харин өдгөө талх дөрвөн оронтой, махны үнэ таван оронтой тоонд тулж ирчихсэн байна. Гуравхан жилийн өмнө “1000-д гурав” гэдэг байсан гутлын эсгий улавч “Нарантуул” зах дээр тус бүр нь мянган төгрөгийн ханштай болжээ.

    Ирэх өвлийн гурван сарын хугацаа буюу нэг улиралд манай Засгийн газар нэг хүүхдэд есөн улавчны мөнгөөр л халамж үзүүлж байна гэсэн үг. Ийнхүү арга ядсан бодлого явуулж, эцэг эхийнх нь халаасыг бүдүүлгээр тэмтэрч олсон мөнгийг хүүхдэд нь эргүүлж өгөх гэж байгаа бол “Манай нам улиралд 10 талхыг чинь аргалъя. Хүүхдэд чинь өөрөөр ямар ч тус дэм болж чадахгүй нь” гэж шууд хэлээд талх тараачихсан бол шулуухан байх биз. Уг нь их бага нь хамаагүй үнэгүй л “юм” байвал аваад байх сайхан л даа. Тэр тусмаа үр хүүхдийнхээ хоолыг булааж авчихаад хариуд нь мөнгө өгье гэж даажигнах бүр ч сайхан гэж үү.

    Эндээс үзвэл Засгийн газрын ажил бага байгаа юм байна даа хэмээн дүгнэхэд хангалттай мэт. Хүүхдийн мөнгө бол үнэн хэрэгтээ аав, ээжээс нь авсан татварын тодорхой хувийг л буцааж өгч байгаа хэлбэр юм. Түүнээс Н.Алтанхуягийн “ах, дүү” нарын санаачилсан үнэгүй хоолыг нь үнэтэй болгож, их мөнгө өгсөн дүр үзүүлэн дундаас нь нугалаа хийх арчаагүй санааг халамж, ирээдүйгээ бодсон шийдвэр гэдэггүй л юм даа. Засгийн газрын “бүтээлч” санаачлага энэ эрчээрээ өрнөвөл тун удахгүй сургуулийн сурагч бүрт сар бүр 40 мянган төгрөгийг алдарт “халамж”-аа өгөөд сургууль уруу нэвтрэх хаалга бүрт тасалбар түгээгч зогсоодог ч болгож магадгүй. Тэдний чадах “шинэчлэл” нь энэ юм хойно, одоо яая гэх вэ…

Д.БУЛГАН