Орон сууцны үнэ гаарч байна. Өнгөрсөн жилээс хойш өдөр хоногоор өслөө. Таван шард гурав өрөө байрыг 120 сая төгрөгөөр зарна гэсэн зар уншив. Таван шард гурван өрөө байрны үнэ ийм байхад хотын төвд ямар ханштай байгаа нь тодорхой. Дор хаяж л 10 саяар илүү дуугарах байлгүй. Солонгост ажил хийж хэдэн төгрөг цуглуулаад ирсэн хүн өнгөрсөн жилийн намар хуучин орон сууц авахаар эрэл сурал болжээ. Тухайн үед 42-60 ам метр талбайтай байр 60-75 сая төгрөг үнэтэй байж. Мөнгө нь хүрэхгүй болохоор нь хямдрахыг нь хүлээхээр болжээ. Гэтэл 60 ам метр талбайтай байрны үнэ 100-120 сая төгрөг болж, 50 хувиар өсөв. Байрны үнэ хямдарна гэж сонин хэвлэлээр ярилцлага өгч байсан барилгын салбарынхны үгэнд итгэсэн нь түүнийг амаа барихад хүргэжээ.

Орон сууцны үнийн хөөс одоо ид сагаж байна. Хөөсрөх болсон шалтгаан бий. Улаанбаатарын хүн амын 66 хувь гэр хороололд амьдарч байгаа учир хэдэн жилдээ эрэлт дундрахгүй. Энэ эрэлт дээр ашиг хийх гэсэн иргэд, зуучлагч компаниудын сонирхол яваа. Үл хөдлөх хөрөнгө зуучлалын компаниуд байрны үнийг хөөрөгдөхөд гар бие оролцдог. Хэдий хэр үнэтэй зарж чадна. Төдий чинээ ашиг нь нэмэгддэг учраас тэд хөөсрүүлэх дуртай. Барилгын салбар илт сэргэж орон сууц худалдан авах хүмүүсийн тоо олширсон 2007 онд үл хөдлөх хөрөнгө зуучийн компаниуд иргэдийн байраа зарах үнэ дээр 4-5 сая төгрөг нэмж халаасаа түнтийлгэж байсныг гэрчлэх хүн бий. Хуучин орон сууцаа худалдах гэж байгаа хүмүүс томруулах, Зайсанд байртай болох, шинэ байранд амьдрах хүсэлтэй байгаагаа  илэрхийлэн захиалга өгч байгааг үл хөдлөх хөрөнгө зуучийн мэргэжилтэн дуулгаж байна. Иргэд, дээрээс нь үл хөдлөх хөрөнгийн зуучийн компаниуд үнэ хөөрөгдөж байгааг хүчээр шийдэх боломжгүй. Зах зээлийн үл үзэгдэгч гар л зохицуулна.

Засгийн газар “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ажлыг Цагаан сартай давхцуулан шавдуулав. Хөтөлбөрт хамрагдсан орон сууцны зээлийн хүүг жилийн зургаан хувь болголоо. Энэ бол бодит хөнгөлөлт. Байр авахаар Төрийн банкнаас жилийн 18 хувийн хүүтэй, 20 жилийн хугацаатай 40 сая төгрөг зээлсэн хүн сард 480 мянган төгрөг төлж байна. Тэгвэл 40 сая төгрөгийг 20 жилийн хугацаатай, зургаан хувийн хүүтэй зээлсэн хүн сард 280 мянга орчим төгрөг төлнө. Хүүнээс сард 200 мянган төгрөг хэмнэж байгаа юм. Хүмүүс өнөө маргаашгүй зургаан хувийн хүүтэй зээлээр орон сууцанд орчих юм шиг хэсэг хөөрцөглөөд намжлаа. Хүмүүсийн яарсан уур амьсгал ч сувгуудын гижгийг хөдөлгөөд байрны үнийг хөөсрүүлсэн байх талтай.

Засгийн газар “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт багтсан байрны үнийг 1.2 сая төгрөгөөс хэтрүүлэхгүй байхаар зарласан. Хөтөлбөрт оролцох хүсэлтэй компаниуд ч хүлээн зөвшөөрлөө. Төр хөтөлбөрийн орон сууцны хороолол, хотхоны газар, ус, цахилгаан хангамжийг өөрийн зардлаар шийдэж өгнө. Бас Засгийн газраас барилгын материалыг гаалийн татвараас чөлөөлөх арга хэмжээ авах санаачилга гаргалаа. Ийм шийдвэр гаргавал барилгачид байрны үнэд 10 хувийн татвараа шингээхгүй.

Хөгжлийн банк хамгийн түрүүнд  “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт 200 сая ам.доллар нийлүүлэхээр зэхжээ. Энэ бол 4000 байр санхүүжүүлэх мөнгө. Хөтөлбөр ирэх жил улам идэвхжинэ. Яараад хөөстэй үнэтэй байр худалдаж авах уу, эсвэл хүлээж байгаад хямдхан, шинэ орон сууцанд амьдрах уу гэдэг таны л сонголт. Улаанбаатарт хуучин байрны ам метр талбайн үнэ хоёр сая төгрөгт хүрсэн байна. Тэгвэл шинэ орон сууцны ам метр талбайг дээд тал нь 1.2 сая төгрөгөөр худалдана. Ченжүүд, үл хөдлөх хөрөнгө зуучийн компаниуд танд 800 мянган төгрөгийн хөөс идэхийг санал болгосоор. Хөтөлбөр хэрэгжээд хүмүүс хямд үнээр шинэ байр сонгоод эхэлмэгц сагаад байгаа хөөс хагараад хоёр дахин буурч, шалдаа буух вий. Тэр цагт амаа барихыг хэн ч хүсэхгүй.