Сэлэнгэчүүдийн итгэлээр төрийн түшээгээр сонгогдсон Н.Оюундарь гишүүн гадны банк Монголд орж ирэх нь зөв гэж итэлтэй дуугаар ярьжээ.Өөрт нь итгэл дайн сонгосон сонгогчдынх нь өмнө тулгамдсан асуудал олон, шийдэл хүлээж байхад түшээ маань харин зөндөө том зүйлд санаагаа чилээж сууна. Хатагтай Н.Оюундарь хэлэхдээ  “-Гаднын банкийг оруулж ирэх ёстой гэдгийг би 100 хувь зөв гэж боддог. Ер нь төрийн болоод бүхий л зүйлийг бизнес эрхэлж байгаа аж ахуйн нэгжүүд, хувийн сектор нуруун дээрээ үүрч байна. Татвар төлөхөөс хэн ч цааргалахгүй байгаа. Харин аж ахуйн нэгжүүд, бизнес эрхлэгчдэд хамгийн их дарамт болж байгаа юм нь бол зээлийн хүү. Бид ч ялангуяа эдийн засгийн хүндрэлтэй байгаа үед аж ахуйн нэгжүүд, татвар төлөгчдийнхөө тоог нэмэгдүүлэх ёстой. Манай орон 1990 онд чөлөөт, ардчилсан нийгмийг сонгосон. Хэрвээ гаднын банкийг оруулахгүй гэж байгаа бол дотоодын банкууд нь хадгаламжийнхаа хүүг жаахан бууруулаад зээлийнхээ хүүг багасгах ёстой шүү дээ. Тэгж байж чөлөөт өрсөлдөөн бий болно.” гэж ярьсан байгаа юм.

Чөлөөт өрсөлдөөний тухай асуудал мэдээж чухал. Гэхдээ улс орны эдийн засгийн аюулгүй байдал гэж тусдаа том асуудал бас байдаг шүү дээ. Улстөрч хүнд улс орны эрх ашиг гэж юм эхэнд байх ёстой. Ямартаа л мэргэшсэн эдийн засагчид хүртэл уг асуудалд тун ултай хандах хэрэгтэй гэдгээ хэлдэг. Эдийн засагч Ч.Хашчулуун гадны банк тэрдундаа гадны төрийн банк манай улсад салбараа нээхийг тун эрсдэлтэй зүйл гэж харж байгаагаа хэлдэг. Ер нь гадны банкууд Монголд орж ирлээ гэхэд ард нь тухайн улсын төрийн дэмжлэг ямар нэг хэмжээгээр байна гэдгийг ч судлаачид хэлдэг юм. Ч.Хашчулуун эрхэм хэлэхдээ “Хамгийн аюултай нь ямар ч улсын төрийн банк Засгийн газрынхаа бодлогоор ажилладаг учраас манай улсын мөнгөний бодлого, төр засгийн шийдвэрт захирагдахгүй, үл хамаарах шинж нь давамгайлна. Гадаадын төрийн мэдлийн банк салбараа нээснээр ямар чиглэлд хөрөнгө оруулалт хийх, ямар компаниудад зээл өгөх вэ гэдэг дээр манай талаас зөвшөөрөл авалгүй, асуулгүйгээр зээлээ өгөөд явах бүрэн боломжтой. Ингэснээр Монгол Улсын стратегийн салбаруудад гаднын төрийн нөлөөтэй зээлийн хэмжээ үлэмж нэмэгдэх магадлал өндөр болно.Ялангуяа дотоодын банкууд гаднын төрийн мэдлийн томоохон банктай өрсөлдөх чадвар нь сул байгаа энэ үед. Жишээ нь, 2013 оны байдлаар банкны салбарын зээлийн өрийн үлдэгдлийн 80 орчим хувь нь нэгээс дээш  жилийн  хугацаатай зээлд, эх үүсвэрийн 47 хувийг хугацаагүй болон харилцах дансны үлдэгдэл эзэлж байв. Үүнээс гарахад манай банкуудын хувьд урт хугацааны санхүүжилт олгох боломж бага байгаа нь стратегийн хөрөнгө оруулалтыг дэмжиж ажилладаг гаднын банкны салбартай өрсөлдөх боломж хязгаарлагдмал гэж үзэхэд хүргэж байна.

…Төрийнхөө мэдэл, бодлогоор үйл ажиллагаа явуулдаг гадаадын банк манай улсын нийгэм, эдийн засгийн гол салбаруудад дураараа зээл олгож эхэлбэл манай Засгийн газар, Төв банк, бүр УИХ-ын зүгээс ч хянаж зохицуулж чадахгүй. Тийм л эрхзүйн орчин Монголд байна, эдийн засгийн ийм схем эдийн засгийн орчинд байна. Хөгжиж байгаа орнуудын туршлагыг харахад гаднын төрийн мэдлийн банк салбараа байгуулснаар тухайн улсын үндэсний аюулгүй байдалд ноцтой аюул үүссэн байдаг. Тэгэхээр манай улс бусдын ийм бэлэн жишээнээс сануулга авч энэ асуудлыг эхлээд ҮАБЗ дээрээ ярьж шийдэх хэрэгтэй байх. Гэхдээ энд гаднын банкийг эсэргүүцэж байгаа юм ердөө байхгүй. Уг банкны өмчлөл нь гаднын төрийн мэдлийнх учраас л манай улсын дотоодын мөнгө, санхүүгийн бодлогод эрсдэл бий болгох аюултай гэдгийг хэлэх гээд байна. Салбараа нээх гээд ажиллаж байгаа гадаадын банкны буруу ч энд бас байхгүй. Харин өмчлөлийн хэлбэр, хожмоо үүсэх эрсдэлийг тооцохгүйгээр тэдэнд нээж болох ч юм шиг итгэл төрүүлж байгаа нь манайхны л буруу. Эцсийн шийдвэрийг Монгол Улс, монголчууд л гаргана. Биднийг шийдвэрээ гаргаагүй, зөвшөөрөөгүй байхад “Bank of China” орж ирээд бууриа засах боломжгүй. Өөрөөр хэлбэл, буруу нь тэдэнд биш, бидэнд байгаа юм.”хэмээн хэлсэн байдаг.

Нээрээ ч бид гадныхныг үзэн ядаж харааж чичлэхээсээ өмнө эрх мэдэлтнүүдийнхээ бодлого шийдвэрийн тухай ярих хэрэгтэй юм. Н.Оюундарь гишүүн шиг гадны банк орж ирэхийг 100 хувь дэмждэг хүн Монгол төрд олон байх нь эрсдэлтэй байж магадгүй л юм.

Эх сурвалж: Шуурхай.мн