Оюутолгойн асуудлаар Канадын “Туркойз хилл рисорсиз лимитэд” компани 2014 оны 6дугаар сарын 25-ны өдөр хэвлэлийн мэдээлэл гаргасантай холбогдуулан бид дараах зүйлийг Монголын ард түмнийхээ болон гадаадын хөрөнгө оруулагчдын сонорт хүргэж байна. Үүнд:

1. Ард түмний өмч баялаг болох Оюутолгойн гайхамшигт орд эрх баригчдын нэн хариуцлагагүй үйл ажиллагааны гай балгаар монголчуудын мэдэл,хяналтаас гарч,улмаар Монгол Улс,үндэстнийг өрөнд оруулдаг,луйвардаж цөлмөдөг,дарамталж дээрэлхдэг талбар,хэрэгсэл болж хувираад байна. Үүнийг бид хэзээ ч хүлээн зөвшөөрөхгүй.

2.Оюутолгойн Хөрөнгө Оруулалтын Гэрээ (ХОГ) нь хууль тогтоомж зөрчсөн  агуулгатайгаас гадна хууль бус үйлдлээр байгуулагдсан тул анхнаасаа эрх зүйн чадамжгүй, тиймээс анхнаасаа хүчин төгөлдөр бус хэлцэл гарцаагүй мөн болохыг дахин онцолж байна. Энэ үнэнийг хэн ч үгүйсгэж, нугачин дарж чадахгүй. Хууль бус ХОГ нь олон улсын арбитрын шүүхэд Монгол Улсын эсрэг зарга үүсгэх үндэслэл болохгүй.

3.“Туркойз хилл рисорсиз лимитэд” компани Монгол Улсын татварын байгууллагын нэхэмжлэлийг эрс эсэргүүцэж, маргааныг 60 хоногийн дотор шийдвэрлэхгүй бол  олон улсын арбитрын шүүхэд хандана хэмээн сүрдүүлжээ.

Мөн татварын нэхэмжлэлийг  гүний уурхайн бүтээн байгуулалтын асуудалтай дур зоргоороо холбож, техник-эдийн засгийн үндэслэлийг нь гаргаж өгөх хугацаа,тохиролцоог дахин зөрчиж хойшлуулжээ.

Төслийн эхний шатны хөрөнгө оруулалтыг тэрбум тэрбум  доллараар хэтрүүлсэн шалтгаанаа тэд үнэмшилтэйгээр тайлбарлаж чадахгүй хэрнээ энэ зардлыг монголчуудын нуруун дээр үүрүүлэхийг санаархаж байна.

Тэрчлэн далд уурхайг байгуулах зардлыг үндэслэлгүйгээр өсгөхийг оролдож, анх тохиролцсон санхүүжилтийн хувилбарыг өөрчлөн банкны зээл авч Монголын талд ногдох өр,дарамтыг улам нэмэгдүүлэх гэж байна. Монголын төр,хууль зүй хийгээд хүн ардын хүсэл, сонирхлыг үл хүндэтгэсэн,үл тоомсорлосон дээрэнгүй араншин цаашид ч үргэлжлэх төлөвтэй.

Ийм нөхцөл байдалд Уул уурхайн сайд хүчин төгөлдөр гэгдэж буй гэрээгээр хүлээсэн үндсэн болон ач холбогдол бүхий үүргээ биелүүлэхийг гадаад түншүүдээс хатуу шаардан Мэдэгдэл хүргүүлж, үл ойшоовол гэрээг цуцлах ажиллагааг эхлүүлэх нь зүйд нийцэхээр байна.

4.Монгол Улс, үндэстнийхээ хөгжил,дэвшлийн хурдасгуур болгох үүднээс бид Оюутолгойн хосгүй ордоо монголчуудын мэдэл,хяналтад буцаан авах асуудлыг УИХ-ын сонгуулиар дэвшүүлэн тавьж, ард түмнээрээ эцэслэн шийдвэрлүүлэх болно гэдгээ мэдэгдэж байна.

“Ирээдүйтэй хөгжил” зөвлөл, Р.Эрхэмбаяр,доктор С.Авирмэд

2014 оны 6дугаар сарын 28-ны өдөр.