Хоёр шатны шүүх хурлаас ял сон­соод байсан МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр  нь Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны шүүхэд хандсан. Хяналтын шатны шүүх ч хүсэлтийг хүлээн авч энэ сарын 7-нд хянан хэлэлцсэн юм. Шүүх бүрэлдэхүүн түүнд холбогдох хэргийг хянан хэлэлцэхдээ ТВ-9 телевиз болон Эр­дэнэт үйлдвэртэй холбоотой үйл­дэл нь хангалттай нотлогдохгүй бай­на гэж үзээд хэрэгсэхгүй болгон ан­хан шатны шүүхээс оноосон дөр­­вөн жилийн ялыг 2.6 жил бол­гон бууруулсан. Гэвч түүний гэр бү­лийнхэн болон өмгөөлөгч нь  шүүхийн шийдвэрийг хууль бус хэмээн үзэж Ерөнхий шүүгч бо­лон Шүүгчдийн ерөнхий зөвлөлд хандахаар болсон.  Хяналтын шатны шүүх хурлын дараахан МАХН-ын дарга Н.Энхбаярыг хорих анги руу авч явах болов уу гэсэн таамаг байсан ч түүний биеийн байдлыг харгалзан үзэж Клиникийн II эм­нэлэгт хэвтүүлсэн хэд хоногийн да­раа буюу энэ сарын 21-нд Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын ажилтнууд Зайсан дахь хорих анги руу албадан шилжүүлсэн юм. Энэхүү үйл ажиллагааг Н.Энх­бая­рын намын нөхөд болон гэр бү­лийнхэн нь “Хууль бус үйлдэл, учир нь Улсын дээд шүүхийн тог­тоолыг ялтанд гардуулсны дараа­гаар хорих анги руу ачдаг. Гэвч тэгээгүй” хэмээн үзсэн байгаа юм. Эмнэлгийн өрөөнөөс хорих анги руу шилжсэн Н.Энхбаярын биеийн байдал ямар байгаа талаар түүний эхнэр Ц.Цолмонгоос тодруулахад “Та бүхэн онош нь ямар байгааг мэдэж байгаа байх. Ийм байхад эмчилгээг нь таслаад хорих анги руу аваад явчихсан болохоор ямар олиг байх вэ дээ. Нөхөр маань янз бүрийн хоол идэж чадахгүй байгаа. Эмнэлэгт хэвтэж байхад нь усан шөл бэлдэж өгдөг байсан. Хэрвээ хорих ангийн хоолыг идэж чадахгүй, тэр  нь тохирохгүй бол хүссэн хүсээгүй хоолны дутагдалд орох нь тодорхой. Одоогоор ямар ч эмчилгээ хийхгүй байгаа” гэв.

МАХН-ын дарга Н.Энхбаярын хоригдож байгаа өрөө нь маш хүй­тэн, дээрээс нь эмнэлэгт хийлгэж байсан эмчилгээг үргэлжлүүлэн хийх боломжгүй гэнэ. Хэрвээ эмчил­гээ хийлээ гэж бодоход түүний өм­гөөлөгч болон гэр бүлийнхэн нь хорих ангийн эмчилгээг үнэн зөв гэх ямар ч баталгаа байхгүй хэмээн үзэж байгаа аж. Тэд хорих ангийн удирдлагуудад хандаж нарийн мэр­гэжлийн эмч нарын хяналтад байл­гах, шинжилгээ авч, үзлэг хийлгэх талаар хүсэлт гаргахад хорих ангийн удирдлагууд нааштай хариу хэлсэн байна. Н.Энхбаярын гэр бүлийнхэн түүний амь насанд нь санаа зовж ийнхүү хүсэлт гаргаад байхад өөрөө эмчилгээ хийлгэхийг хүсэхгүй байгаа гэнэ. Ямартай ч нарийн мэргэжлийн эмч нарын үзлэг шинжилгээний хариу амь насанд нь аюултай байд­лаар гарах юм бол “Өвчний учир ялаас чөлөөлж өгнө үү” гэх хүсэлт тавья гэж ар гэрийнхэн нь бодож байгаа аж.

Энэ сарын 21-нд Н.Энхбаярыг Зайсангийн хорих анги руу авч явахдаа өнгөрсөн 2002 онд баталсан журмын дагуу авч явсан хэмээн прокурор нь хорихын удирдлагуудад хэлсэн байгаа юм. Тус журамд  онц хүнд гэмт хэрэг үйлдсэн хэрэгтэн нарийн мэргэжлийн төрөлжсөн эм­нэлэгт хэвтэн эмчлүүлэхийг хориг­лоно гэж заасан байдаг гэнэ. Гэтэл уг журам нь Үндсэн хуульд заасан амьд явах, эмнэлгийн тусламж авах эрхийг ноцтой зөрчиж байгаа учир Н.Энхбаярын өмгөөлөгч дагахгүй гэд­гээ холбогдох хүмүүст нь хэлсэн аж.

Н.Энхбаярыг албадан Зайсан­гийн хорих анги руу авч явсан үйлд­лийг хууль бус хэмээн ар гэрийнхэн нь үзэж байгаа. Харин Эрүүгийн бай­цаан шийтгэх хуулинд тухайн хэ­рэгтэн хорих ялаар шийтгүүлсэн бө­гөөд гадуур байгаа ялтны шийт­гэх тогтоолыг хэрэг мөрдсөн бу­юу мөрдсөн албаны даргад тав хоногийн дотор хүргүүлж, про­курорт мэдэгдэнэ. Мэдэгдсэний да­­раа тогтоолыг хүлээн авсан бай­гууллага шүүхийн шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсноос хойш 72 цагийн дотор ялтныг ял эдлүүлэх байгууллагад хүлээлгэн өгнө гэж заасан байдаг байна. Үүнийхээ да­гуу ч түүнийг авч явсан хэмээн Шүү­хийн шйидвэр гүйцэтгэх ерөн­хий газрынхан үзэж байгаа юм. Ямартай ч Н.Энхбаяр хоригдох хугацаандаа өлсгөлөн зарлах, эм­чилгээ хийлгэхгүй эсэргүүцэх эрх нээлттэй байгаа юм.

МАХН-ын дарга Н.Энхбаярт холбогдох хэргийг эргэн сануулахад түүний хэргийг анхан шатны шүүх өнгөрсөн наймдугаар сарын 2-ны өдөр хянан шийдвэрлэхдээ ган­цаараа болон бусадтай бүлэглэн тө­рийн өндөр албан тушаалаа урвуулан ашиглаж,  аж ахуйн нэгж байгууллагд онц их хэмжээний хо­хирол учруулж, онц их хэмжээний хөрөнгө завшсан гэм буруутайд тус тус тооцож, түүнээс 25 сая төгрөгийн эд хөрөнгө хурааж, дөрвөн жилийн хорихоор шийтгэсэн. Мөн Иргэний хуульд заасны дагуу Н.Энхбаяраас 54 сая 534 мянга 302 төгрөгийг гаргуулан Гандантэгчилэн хийдэд, Н.Энхбаяр болон Ж.Мягмаржаргал нараас тус бүр 982 сая 577 мянга 24 төгрөгийг гаргуулан Эрдэнэт үйлдвэрт олгож, ТВ9 телевизийн хууль бусаар олсон эд хөрөнгийг хурааж, улсын орлогод оруулахаар шийдвэрлэж байсан юм. Уг шийтгэх тогтоолд ялтан бо­лон тэдгээрийн өмгөөлөгч нарын гар­гасан давж заалдах гомдлоор  нийслэлийн шүүх  хэлэлцэж үзээд Н.Энхбаяр, Д.Чулуунбаатар, Д.Ду­лам­сүрэн, Ж.Мягмаржаргал на­рын гэм буруу нь  хэрэгт цугларсан нот­лох баримтуудаар тогтоогдсон бөгөөд хэргийн талаар шүүх тогтоол гаргахад чухал ач холбогдолтой байх бүхий л байдлыг шалгаж тог­тоосон. Үүнд Эрүүгийн хуулийг зөв хэрэглэж, гэм буруугийн талаар хийсэн дүгнэлт хэргийн жинхэнэ байдалтай нийцсэн байна. Анхан шатны шүүхийн шийдвэр хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий гарсан байна гэж дүгнэжээ. Харин шийтгэх тогтоолын тогтоох хэсэгт ТВ9 те­левизийн  хууль бусаар олсон ор­логыг хураана гэж ерөнхийлөн заас­ныг өөрчилж ТВ9 телевизийн хууль бусаар олсон 119 сая 534 мян­га 302 төгрөгийн эд хөрөнгийг ху­раана хэмээн өөрчилжээ. Мөн Өргөө зочид буудалтай холбоотой үйлдэлд нь анхан шатны шүүхээс гэм буруутайд тооцож, ял оноосон боловч уг үйлдэлтэй холбоотой НИТХ-ын тэргүүлэгчдийн тогтоол болон нийслэлийн Засаг даргын захирамжийг хүчингүй болгоогүй нь буруу болсон хэмээн үзсэн.  НИТХ-ын  тэргүүлэгчдийн 2007 оны аравдугаар сарын 17 –ны өдрийн 188 дугаар тог­тоол, нийслэлийн Засаг даргын 2007 оны арваннэгдүгээр сарын 7-ны өд­рийн 555 дугаар захирамжийг тус тус хүчингүй болгох тухай заалтыг нэмж оруулан шийтгэх тогтоолын бусад заалтыг  хэвээр үлдээж,  ялтан болон тэдгээрийн давж заалдах гомдлыг хэрэгсэхгүй болгож байсан юм.

Ж.БАТТУУЛ

Зохиогчийн эрх: “УЛС ТӨРИЙН ТОЙМ” сонин