2012 оны Улсын Их Хурлын сонгуулийн үр дүнд эцэслэгдэн шийдвэрлэгдээгүй Нийслэлийн 2 дүүрэг байгаа билээ. Үүний нэг нь Нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүрэг буюу УИХ-ын сонгуулийн 26 дугаар тойрогт МАН-аас нэр дэвшсэн Д.Сумъяабазар, АН-аас нэр дэвшсэн Л.Эрхэмбаяр нар УИХ-ын гишүүний ганц суудлын төлөө дахин өрсөлдөхөөр болж байгаа. Өөрөөр хэлбэл Сонгинохайрханчууд шийдвэр гаргах түвшинд өөрсдийн төлөөлөл дутуу байгаа юм. Гурван мандаттай Сонгинохайрхан дүүргийнхэн “МАХН-МҮАН”-ын “Шударга ёс” эвслээс нэр дэвшсэн Д.Тэрбишдагва, АН-аас нэр дэвшсэн Л.Эрдэнэчимэг нарыг УИХ-ын гишүүнээр сонгосон бол ирэх орон нутгийн сонгуультай хамт 11 сарын 21-нд гурав дахь төлөөллөө Төрийн ордон руу илгээнэ. Учир нь УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулиар сонгогчдын 28 хувийн санал авч байж УИХ-ын гишүүн болох ёстой. Харин АН-ын нэр дэвшигч Л.Эрхэмбаяр 26.8 хувийн, МАН-ын нэр дэвшигч Д.Сумъяабазар 25.8 хувийн санал авч гурав, дөрөвт эрэмбэлэгдсэн тул дахин сонгууль явуулахаар болсон юм.

АН-аас нэр дэвшигч Л.Эрхэмбаяр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Хот, хөдөөгийн хөгжлийн бодлого хариуцсан зөвлөхөөр ажиллаж байсан. Мэдлэг боловсролоор  болон улс төрийн туршлагаар хэнээс ч дутахгүй нэгэн. Тэрбээр орон нутагт багийн Засаг дарга, эрдэм шинжилгээний ажилтан, малын үржил селекц хариуцсан мэргэжилтэн, Архангай аймгийн Засаг дарга, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газарт референт гээд төрөл бүрийн ажил хийж явсан, нэр цэвэр, шилдэг боловсон хүчин. Мөн “Түмэн шувуут” ХХК-ийг үндэслэн байгуулагч бизнесмэн.

Л.Эрхэмбаяр өнгөрөгч УИХ-ын сонгуулийн дараа түр үнэмлэхээ хүртэл авч байв. Түүнийг 30.657 хүний санал авч, нийт сонгогчдын 29.6 хувийн санал авсан атал УИХ-ын сонгуулийн 26 дугаар тойргийн хороо нь хүчингүй саналын хуудсыг үндэслэн 26.9 хувь гэж мэдээлсэн гэх шуугиан дэгдсэн. Өөрөөр хэлбэл, Тойргийн хороо хуульд зааснаар зөвхөн хүчинтэй санал бүхий хуудаснаас хувийг тооцох ёстой байтал буруу аргачлалаар нийт саналын хуудсыг тоолж 26.8 гэх хувийг гаргасан гэдэг юм билээ.

Харин МАН-аас нэр дэвшигч Д.Сумъяабазарын хувьд мэдээж сайн бөх. Гэхдээ сайн улстөрч гэж цоллуулж яваагүй. 2008 онд Сонгинохайрханы сонгогчид Д.Кёкүшюзан.Батбаярт итгэл хүлээлгэсэн нь тус дүүргийнхэн бөхчүүдэд ухаангүй хайртай гэсэн үг биш болохыг МАН-ынхан мэдээгүй байж болох. Тиймдээ ч Д.Сумъяабазарыг өрсөлдүүлсэн болов уу. Тэгээд ч дүүгийнх нь танхайрал, мөн өөрийнх нь талаар дуулддаг зарим зохисгүй үйлдэл зэрэг нь түүнд оноо авчрахгүй нь лавтай. Сүүлийн үед “Д.Сумъяабазар хорооны Засаг даргыг дарамталсан…”, “Өөрийнхөө банкинд хөрөнгө оруулсан иргэнийн мөнгийг луйвардсан, залилсан…” гэх мэт сөрөг мэдээлэл гарах болсон.

Өнгөрөгч УИХ-ын сонгуульд ялагдал хүлээснийхээ дараа Д.Сумъяабазар МАН-ын Удирдах зөвлөлийн гишүүдийг дагуулан  Сонгуулийн тойргийн хороонд очиж нөлөөлөх гэж оролдсон гэх мэдээлэл гарсан. Түүний эл үйлдэл бүтэлгүйтсэний дараа аварга маань ойр дотныхоо бөхчүүдийг дагуулсаар тойргийн хорооны шийдвэрийг өөрийн талд гаргуулахаар ятгасан нь цагдаагийн хамгаалалтаар хүчгүйдсэн гэх мэдээлэл ч бий. Тэгэхээр аварга маань жаахан хүч хэрэглэх дуртай байх нь. Яахав улс төрд орвол экс генсек У.Хүрэлсүхдээ ханьтай юм даа. Гэхдээ Д.Сумъяабазарыг нэр дэвшсэнээс хойш намынхан нь Сонгинохайрханд хийгдсэн бүх бүтээн байгуулалтыг түүнд хамаатуулж байгаа. Аваргыг өнгөрсөн дөрвөн жилд нийслэлийн ИТХ-д сонгинохайрханчуудаа төлөөлөн суухдаа чамгүй ажлыг хийж амжуулсан хэмээн сурталчилж буй. Тиймдээ ч түүнийг намынхан нь сурталчилгаагүйгээр өрсөлдөх учиртай энэ удаагийн дахин санал хураалтад гараад ирнэ гэж найдаж байгаа гэсэн.

УИХ-ын 26 дугаар тойрог болох Сонгинохайрхан дүүргийн дахин сонгуульд өрсөлдөх хоёр эрхмийн хувьд ийм. Тэд тус тойрогт өрсөлдсөн 13 нам, эвсэл, дөрвөн бие даагчаас тунаж үлдсэн гэж бодохоор сонгогчдын итгэлийг дааж чаджээ. Харин удахгүй болох дахин сонгуульд сонгогчдын итгэлийг хэн нь даах нь харагдана. Энэ удаагийн дахин сонгууль сурталчилгаагүй гэдгээрээ онцлогтой юм.

uls.mn