Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дахин санал хураалт маргааш буюу энэ сарын 7-нд болно. Санал хураалтад МАН-аас нэр дэвшигч М.Энхболд, АН-аас нэр дэвшигч Х.Баттулга нар өрсөлдөх юм. Эхний санал хураалт өнгөрсөн зургадугаар сарын 26-нд болсон хэдий ч гурван нэр дэвшигчийн аль нь ч 50+1 санал авч чадаагүй тул дахин санал хураалт болохоор болсон. Дахин санал хураалт болох өдөр хүртэл сонгуулийн сурталчилгаа явуулахгүй гэсэн боловч АН-аас нэр дэвшигч Х.Баттулга сонгуулийн хууль зөрчсөн юм. Ингэхдээ тэрбээр Сонгуулийн тухай хуулийн хоёр ч заалтыг зөрчсөн байна.

Тодруулбал, Сонгуульд нэр дэвшигч эрхэм Сонгуулийн тухай хууль заасны дагуу ямар нэгэн амлалт өгөх ёсгүйг Сонгуулийн тухай хуулийн 67.4.3-т зээлийн болон бусад өр төлбөрийг хүчингүйд тооцох, хөрвүүлэхгүй хэмээн заажээ. Гэтэл АН-аас нэр дэвшигч Х.Баттулгад АН-ынхны зүгээс тодорхой иргэдийн өрийг тэглэж өгөх хүсэлтийг хүргүүлсэн байдаг. Харин нэр дэвшигч Х.Баттулга хүсэлтийг хүлээж авч, иргэдийн өрийг тэглэх даалгавар авлаа хэмээн мэдэгдсэн. Энэ бол Сонгуулийн тухай хуулийг зөрчсөн эхний алхам юм.

Хоёрдугаарт, АН-аас нэр дэвшигч Х.Баттулга Сонгуулийн тухай хуулийн 125 дугаар зүйлийг зөрчжээ. 125 дугаар зүйлийн 125.4.1-д банк, бусад хуулийн этгээд, иргэнд шүүхийн шийдвэрээр тогтоогдсон төлбөл зохих зээл, барьцаа, батлан даалтын өргүй байх, 125.4.2.албан татварын хугацаа хэтэрсэн өр төлбөргүй байх ёстой хэмээн заажээ.

Гэтэл Х.Баттулгын эзэмшдэг компаниуд улсад 17 тэрбум гаруй төгрөгийн өртэй байгаа юм. Ямар компаниуд, хэчнээн төгрөгийг өртэй байгааг доорх зургаас харж болно.

Ийнхүү Сонгуулийн тухай хуулийн хоёр заалтыг зөрчсөн Х.Баттулга нь маргаашийн сонгуульд өрсөлдөх гэж байна. Өрсөлдөх өрсөлдөхдөө ард түмэнд байж боломгүй амлалт өгч байгаа юм. Гэхдээ түүний энэ их өр, зээл, амлалтыг харвал магадгүй тэрбээр өөртөө ашигтайгаар амлалт өгсөн байж болзошгүй гэх хардлагыг төрүүлж байгаа юм.

Сонгуулийн тухай хууль зөрчин зөрчин яаран сандран ийнхүү иргэдийн зээлийг тэглэнэ гэсэн нь өөрийн улсад учруулсан 17 тэрбум гаруй төгрөгийг тэглүүлэх гэсэн алсын хараа байж болзошгүй.

Мөн түүний ах дүү, хамаатан садны нэр дээр 39 лиценз, 43 компани, 49 үл хөдлөх хөрөнгө байгаа.

Тодруулбал, Х.Баттулгын бизнесийг төрсөн эгч Х.Цэндбаяр нь хариуцдаг. Харин үл хөдлөх хөрөнгүүдийг нь хүргэн ах П.Моломжамц нь хариуцдаг. П.Моломжамцын охин М.Золжаргал бизнесийн үйл ажиллагаанд нь төдийлөн оролцоод байдаггүй ч түүний нөхөр Т.Лхагвадорж бизнесийг нь удирдах үйл ажиллагаанд оролцдог. Мөн Х.Баттулгын бизнесийн гол түнш нь Жудо бөхийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Я.Батсүх.

Энэ бүлэглэлийн мэдэлд хайгуулын болон олборлолтын 39 лиценз, 43 компани, 49 үл хөдлөх хөрөнгө байна. Иргэд 0.07 га газраа эзэмшиж чадахгүй байхад түүний эзэмшиж байгаа газрынх нь хэмжээ 240 мянган га.

Ингэхдээ Баянхонгорт 10,

Сэлэнгэ, Дундговьт тус бүр тав,

Дорнод, Төв аймагт тус бүр дөрөв,

Баян-Өлгий, Дорноговь, Сүхбаатар, Увс аймаг, тус бүр хоёр,

Говь-Алтай, Хөвсгөл аймаг, Налайх дүүрэгт тус бүр нэг нэг лиценз эзэмшиж байгаа аж.

Энэ талаар УИХ-ын гишүүн Д.Гантулга “43 компанийнх нь дунд оффшор бүсэд бүртгэлтэй компани нь бий. Нэр дэвшигч Х.Баттулга байгуулсан компаниа ихэнх тохиолдолд хамаарал бүхий хүмүүсийнхээ нэр дээр  шилжүүлдэг, лицензээ тэднийхээ нэрээр авдаг. Хамгийн их анхаарал татаж байгаа нь сайдаар ажиллаж байхдаа олон компани байгуулж төсөл хөтөлбөрүүд хэрэгжүүлж байсан байна. Улмаар бизнес нь сайн явж байгаа компанийг нь төрсөн эгчийнх нь хүргэн Т.Лхагвадорж оффшор бүсэд бүртгүүлдэг дүр зураг ажигдагдаж байна” хэмээн мэдээлж байв.

Харамсалтай нь, Х.Баттулгын хамаатан садны эзэмшдэг 10 гаруй компанийн зарим нэг компанид хятадын иргэн хувьцаа эзэмшдэг асуудал байгаа аж.

Б.Анир